Drieklovendam

De Drieklovendam in de Jangtsekiang is 's werelds grootste waterkrachtcentrale en dam en bevindt zich stroomafwaarts van de Drie Kloven, in de Chinese provincie Hubei. De constructie begon in 1994 en de stuwdam was in 2006 voltooid; de scheepslift was operationeel eind 2015. 26 generatoren van 700 MW waren in 2008 operationeel. Hierna zijn ondergronds nog eens 6 generatoren toegevoegd, waarvan de laatste twee medio 2012 volledig operationeel werden.[1]

Drieklovendam
Naam (taalvarianten)
Vereenvoudigd 长江三峡水利枢纽工程
Traditioneel 長江三峽水利樞紐工程
Pinyin Chángjiāng sānxiá shuǐlì shūniǔ gōngchéng
Andere benamingen 三峡工程 (afkorting)
Locatie van de dam
Zicht op dam en stuwmeer in 2009 vanuit het International Space Station
Dam tijdens de bouw
De dam in 2009
Aanzicht sluizen voor vrachtverkeer

Het project

De voorstanders wijzen op een verminderd risico voor overstromingen, de energieproductie (hydro-elektrische elektriciteitsinstallatie) en de verbetering van de binnenvaart. De tegenstanders wijzen op de negatieve gevolgen voor het milieu, zowel stroomop- als stroomafwaarts, en op de negatieve sociaal-culturele gevolgen van het project.

De Jangtsekiang is de op twee na langste rivier van de wereld, en met een lengte van 6380 km de langste rivier van China. Zij stroomt van het Tibetaanse hoogland door de drie ravijnen naar het Yichang-plateau, en verder naar Shanghai waar zij in zee stroomt. Het stroomgebied omvat bijna 2 miljoen km². Daarnaast is het een van de belangrijkste waterwegen van China. Het idee van een dam werd voor het eerst in 1919 door Sun Yat-sen voorgesteld.

Elektriciteit

Het oorspronkelijke project telde 26 generatoren waarvan op 10 juli 2003 de eerste in dienst was gesteld. Het totale vermogen werd 18 GW, de verwachte jaarproductie was 85 terawattuur (85 miljard kWh), ongeveer 3% van het totale verbruik in China in 2006. Met de toevoeging in een tweede fase van nog eens 6 bijkomende generatoren, werd het geïnstalleerde totale vermogen 22,5 GW. Vanaf 4 juli 2012 waren alle generatoren in dienst. Op 20 december 2013 had het project door de gegenereerde elektriciteit zichzelf al volledig terugbetaald. In 2014 werd 98,9 terawattuur geproduceerd, in 2015 zakte dit tot 87 terawattuur, in 2016 werd terug 93,5 terawattuur geproduceerd. Op een jaarlijkse elektriciteitsbehoefte in de Volksrepubliek China van circa 5.400 terawattuur levert de centrale van de Drieklovendam dus circa 1,6% van de totale vraag.

Dam en stuwmeer

De dam zelf is 2,3 kilometer lang en 185 meter boven zeeniveau. Het hoogste niveau van stuwmeer is 175 meter boven zeeniveau, terwijl dan aan de andere kant het water 110 meter lager staat.

Het reservoir voor de dam in de Jangtsekiang werd vanaf begin juni 2003 gevuld. Het gewenste maximum werd bereikt in oktober 2010. Het stuwmeer dat zo was ontstaan heeft een maximale lengte van 660 kilometer en een maximale breedte van 1,12 km. Het bevat 39,3 km³ water en heeft een oppervlakte van iets meer dan duizend vierkante kilometer.

Transport

Om het transport via waterwegen zo goed mogelijk te laten doorgaan werd er een aantal sluizen geplaatst. Dit is niet vanzelfsprekend; de omgeving van de Drieklovendam is moeilijk te navigeren. Er zijn twee sluistrappen zodat op- en neergaand verkeer elkaar niet kruist. Elke trap telt vijf kolken. De kolkvloeren zijn 280 m lang, 35 m breed en 5 m diep. Schepen tot zo'n 10.000 ton kunnen hiervan gebruikmaken.

Het project omvat ook een scheepslift; eerst was een lift gepland voor het vervoer van schepen van 9000 ton, dit werd later bijgesteld tot 3000 ton. In december 2015 werd de lift operatief.[2] Met de lift wordt een hoogteverschil van gemiddeld 113 meter overbrugd. De waterstand aan de onder- en bovenzijde kan fluctueren en hiermee moet bij de bouw rekening worden gehouden. De bakken van de lift zijn 120 m lang, 18 m breed en 3,5 m diep. Een reis op of neer duurt tussen de 30 à 40 minuten.

Milieu-effecten

De bouw van de dam is omstreden omdat het stuwmeer een groot aantal steden en unieke archeologische vindplaatsen zal bedekken. Ook moeten er vanwege het ontstane stuwmeer 1,2 miljoen mensen worden geëvacueerd en bezit het Drieklovengebied veel natuurschoon dat verloren zal gaan. Op 12 oktober 2007 werd daarenboven duidelijk dat nog 4 miljoen extra mensen over een periode van 10 à 15 jaar aangemoedigd zullen worden om te verhuizen. Daarnaast wordt gevreesd dat het reguleren van de rivier zal leiden tot een verstoorde slibafzetting, waardoor bovenstrooms het stuwmeer zal dichtslibben, en benedenstrooms geen vruchtbare aarde meer afgezet zal worden. Tevens zullen alle achtergebleven gebouwen en fabrieken ook voor de nodige watervervuiling zorgen. Het water uit de rivier is inmiddels al niet meer drinkbaar. Op 18 mei 2011 gaf de Chinese regering toe dat de bouw van de dam milieuproblemen, geologische problemen en economische malaise heeft gebracht.[3][4]

Cijfers

Model van de dam links, de scheepslift midden en de 5 sluizen rechts
  • De periode van de bouw: 1994 tot 2006
  • De lengte van de dam: 2310 m (andere bron: 1983 m)
  • Hoogte van de dam: 185 m
  • Normaal waterniveau: 175 m
  • Minimum werkend waterniveau: 145 m
  • Proefcapaciteit voor vloed: 22,1 miljard m³
  • Totaal reservoir: 39,3 miljard m³ (Bodenmeer: 48,5 miljard m³)
  • De oppervlakte van het water: 1085 km² (Bodenmeer: 536 km²)
  • Kunstmatige meerlengte: 663 km (andere bronnen: 620 km)
  • Debiet in het droge seizoen: 5860 m³/seconde.
  • Geschatte elektriciteitscapaciteit: 18.000 megawatt (aan de bron)/ 85 miljard kilowattuur per jaar
  • Aantal turbines: 32 Francisturbines
  • Overstroomd gebied: met normaal waterniveau 23.793 hectare land
  • Overstroomde steden: 13
  • Overstroomde fabrieken: 657
  • gemiddelde stuwmeerbreedte: 1,1 km of 1,6 km (afhankelijk van de bron)
  • Personen die moesten verhuizen: 1,3 tot 2 miljoen
  • Grondverzet: 8,789 miljoen m³ weggegraven, 3,124 miljoen m³ aangebracht
  • Beton: 2,689 miljoen m³
  • Eigenaar: China Jangzte Power Co, een dochterbedrijf van China Three Gorges Corporation

Media

De dam was vanwege de grootte het hoofdonderwerp van een aflevering van National Geographic's Big, Bigger, Biggest. Ook was het het onderwerp van een aflevering van de VPRO documentaire Langs de oevers van de Yangtze.

Zie de categorie Three Gorges Dam van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.