De GVR (1989)

Sofie, een meisje uit een Londens weeshuis, kan op een avond niet slapen door de maneschijn. Ze denkt dat het spookuur is en kijkt stiekem naar buiten; in haar weeshuis mag je 's nachts niet uit bed komen. Als ze het raam wil sluiten, ziet ze buiten een reus staan met een soort reusachtige trompet in zijn hand. Hij hoort Sofies hart bonken – hij heeft verschrikkelijk goede oren, zoals later zal blijken – en ontvoert haar. Niemand mag namelijk een reus zien, anders zou de wereld op zijn kop staan.

Hij neemt haar met een ongelofelijke snelheid mee naar zijn grot in reuzenland. Sofie denkt eerst dat de reus haar zal opeten, maar net deze ene reus blijkt de GVR te zijn: de Grote Vriendelijke Reus. Hij spreekt wel een nogal vreemdklinkend taaltje omdat hij dit heeft geleerd uit slechts één boek, Oliver Twist, dat hij ooit eens meer dan zeventig jaar geleden heeft "geleend" uit iemands kinderkamer.

De GVR vangt zowel mooie dromen als nachtmerries in Dromenland en bewaart deze in potjes. Al blazend op een lange trompet deelt hij de mooie dromen weer uit aan slapende kinderen, de nachtmerries blaast hij thuis op. Hij eet alleen maar snoskommers die eigenlijk heel vies zijn, maar er groeit niets anders in Reuzenland. Hij wil geen eten stelen van mensen en hij wil al zeker geen mensen of dieren opeten, dat vindt hij zielig.

Hij vertelt Sofie onder het genot van een drank genaamd fropskottel over de andere negen reuzen die in reuzenland wonen en niet zo vriendelijk zijn. Zij zijn namelijk wel echte menseneters. Ze spreken hetzelfde warrige dyslectische taaltje als de GVR en zijn twee keer zo groot als hij. Elke nacht trekken ze eropuit om slapende "mensbaksels" te roven en op te peuzelen. Omdat de GVR niet zo groot en gemeen is als de andere reuzen wordt hij nogal gepest. Maar, vertelt de GVR, ze zullen elkaar nooit doden. Ze vechten alleen maar met elkaar. Reuzen zijn namelijk niet zo gruwelijk als mensen.

's Nachts gaan Sofie en de GVR er samen op uit om de kinderen mooie dromen te bezorgen. Dan zien ze dat een van de andere reuzen in dezelfde stad is als zij en een jongen uit zijn bed haalt en opeet. Sofie is kwaad op de GVR omdat hij niets heeft gedaan om dit te verhinderen. Ze wil nu iedereen gaan waarschuwen, onder andere de koningin van Engeland, maar de GVR beweert dat geen mens haar zou geloven. Bovendien zou ze dan teruggebracht worden naar het weeshuis en de GVR vreest dat men hem dan in de dierentuin zou opsluiten.

Sofie bedenkt een plan: ze moeten de koningin een droom inblazen. Ze mengen een speciale droom uit de biljoenen dromen die de GVR verzameld heeft. De droom gaat over de werkelijkheid, alle gruwelijke daden van de reuzen, het bestaan van de GVR, die kan uitleggen waar de reuzen zich bevinden en over het bestaan van Sofie, die kan vertellen waar de GVR verstopt is. Die nacht gaan ze naar Buckingham Palace, waar de reus de droom bij de koningin inblaast en Sofie zich in de koninklijke slaapkamer verbergt. De koningin en haar kamermeisje zijn verrast als ze 's ochtend Sofie in de kamer aantreffen, maar gezien de koningin over haar gedroomd heeft en even later ook de GVR opduikt, gelooft ze dat alles wat ze gedroomd heeft werkelijkheid kan zijn. De koningin schakelt het leger en de luchtmacht in.

Als de negen reuzen hun middagdutje doen, worden ze overmeesterd. Een van de reuzen wordt echter wakker, krijgt Sofie in de gaten en achtervolgt haar tot in de grot van de GVR. De GVR kan de reus echter een vreselijke nachtmerrie (over Jaap en de bonenstaak) inblazen, waardoor de reus wordt afgeleid. De reuzen worden in een kuil gedumpt en krijgen voortaan alleen nog snoskommers te eten. Juffrouw Klonkers, de eigenaresse van Sofies weeshuis dat nu is gesloten, moet voor straf omdat ze de wezen zo slecht heeft behandeld de reuzen elke dag voeren. Sofie en de GVR worden door de wereld als helden onthaald.

• De filmplot volgt in grote lijnen het boek, maar met name het einde wijkt nogal af. Zo blijft de GVR bijvoorbeeld in Reuzenland wonen om met Sofie als assistent door te gaan met het uitdelen van dromen, terwijl hij in het verhaal met Sofie naar het Verenigd Koninkrijk verhuist. Daarnaast is het verloop van enkele scènes uit het boek bij de verfilming aangepast. De scène waarin de Vleeslapeter Sofie achtervolgt komt in het boek niet voor. Ook juffrouw Klonkers verschijnt aan het eind van het boek niet opnieuw in beeld.
• De film werd speciaal opgedragen aan George Jackson, die enkele jaren eerder was overleden.
• De film bevat enkele liedjes. Bekend zijn Flitspopper (Whizzpopper) en Heimelijk in je droom (Sometimes). Dit laatste lied wordt gezongen door Sofie als ze samen met de GVR op dromenjacht is.

De originele filmmuziek werd gecomponeerd door Keith Hopwood & Malcolm Rowe. Er werd ook een soundtrackalbum uitgebracht van de tekenfilm. Later is de muziek ook te beluisteren op Spotify & Deezer. De muziek is ook te downloaden via iTunes.

• In april 2014 werd bekend dat Steven Spielberg ook een verfilming van het boek ging maken. Deze film kwam in 2016 in de bioscopen.

• (en)  ‌De GVR in de Internet Movie Database