De Coolen
De Coolen is een mergelgroeve en natuurreservaat op de grens van de deelgemeentes Millen en Val-Meer. Het wordt beheerd door Limburgs Landschap vzw.
De Coolen
| ||
| Natuurgebied | ||
  | ||
| Situering | ||
| Land | België | |
| Coördinaten | 50° 47′ NB, 5° 35′ OL | |
| Informatie | ||
| Oppervlakte | 0,0034 km² | |
| Beheer | Limburgs Landschap vzw | |
De naam van het gebied betekent: De Kuilen.
Het gebied bestaat uit een klein hellingbos, waaronder zich een middelgrote mergelgroeve bevindt, waarvan het gangenstelsel een lengte van ongeveer 1 km beslaat. In het gangenstelsel werden enkele fossielen aangetroffen.
Geschiedenis
Vermoedelijk begon men al in de Romeinse tijd met de mergelwinning, getuige de vondst van een Romeins graf, in 1868, op slechts 150 meter van de huidige ingang. Dit graf was opgebouwd uit mergelblokken. Ook werden er wijnbouwterrassen gevonden, die vermoedelijk uit dezelfde tijd stamden, daar de Romeinen deze met mergel bemestten.
Uit 1286 dateren de eerste schriftelijke vermeldingen van de groeve, en uit latere tijd werd ze ook wel vermeld in eigendomsacten, maar omtrent de mergelwinning is er niets overgeleverd, ook geen inscripties in de gangen zelf. Een enkele tekst stamt mogelijk uit ongeveer 1500, maar deze is zozeer verweerd dat het niet met zekerheid valt vast te stellen. Pas omstreeks 1800 begon men met de mergelwinning, en onderzoekingen leerden dat een kwart van de inscripies uit de 19e eeuw, en driekwart uit de 20e eeuw stamt.
Vanaf 1900 werd ook de champignonteelt in de groeve bedreven, en later waren er zelfs plannen om deze groeve met afval vol te storten. Uiteindelijk kwam de groeve in 1988 aan het Limburgs Landschap, waarna de gangen werden schoongemaakt en van hekken en roosters voorzien. Het gangenstelsel is niet toegankelijk om de rust voor de vleermuizen te waarborgen.
Fauna
De gangen dienen als overwinteringsplaats voor vleermuizen. Er werden zes soorten gevonden: gewone grootoorvleermuis, watervleermuis, baardvleermuis, meervleermuis, Bechsteins vleermuis en franjestaart. Voorts treft men de steenmarter, het roesje, de eikelmuis, de das en de grottenspin.
In de omgeving werden bomen en struikgewas aangeplant ten behoeve van de dieren. De omgeving van het bosje is, in de jaren 70 van de 20e eeuw, grootschalig verkaveld landbouwgebied, waar niettemin nog kwartel, grauwe gors en kerkuil te vinden zijn.