Codlemon

Codlemon of (8E,10E)-8,10-dodecadien-1-ol is het belangrijkste bestanddeel van het seksferomoon voor de fruitmot (in het Engels: codling moth). Het wordt geproduceerd door de vrouwtjes van de fruitmot en trekt de mannetjes aan.[1]

Codlemon
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van codlemon
Algemeen
Molecuulformule
     (uitleg)		C12H22O
IUPAC-naam(8E,10E)-8,10-dodecadien-1-ol
Andere namencodlerure
Molmassa182,3 g/mol
SMILES
OCCCCCCC/C=C/C=C/C
InChI
1/C12H22O/c1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13/h2-5,13H,6-12H2,1H3/b3-2+,5-4+
CAS-nummer33956-49-9
EG-nummer251-761-2
PubChem1787910
BeschrijvingGele vloeistof
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnenH315 - H334 - H400
EUH-zinnengeen
P-zinnenP261 - P273 - P342+P311
LD50 (ratten)(oraal) > 4000 mg/kg
Fysische eigenschappen
Kleurgeel
Dichtheid0,86 g/cm³
Smeltpunt32 °C
Kookpunt110 °C
Vlampunt91 °C
Dampdruk(bij 20°C) 0,00069 Pa
Oplosbaarheid in water(bij 20°C) 0,0255 g/l
log(Pow)3,32
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Codlemon is een primair, onvertakt alcohol met twee trans-dubbele bindingen in de keten van twaalf koolstofatomen. De (synthetisch bereide) stof werd in 1971 door Wendell Roelofs als seksferomoon geïdentificeerd[2] en in 1974 werd ze bij de vrouwtjes van de fruitmot aangetoond.[3]

Toepassingen

Codlemon wordt gebruikt als insecticide voor de bestrijding van de fruitmot in appel- en perenboomgaarden. Door de stof gecontroleerd vrij te zetten in de boomgaard verstoort men het paringsgedrag van de motten. Omdat de stof over de ganse boomgaard verspreid is raken de mannetjes verward en vinden ze de vrouwtjes bijna niet meer. Producten die deze verwarringstechniek gebruiken zijn onder meer RAK 3 van BASF,[4] Ginko[5] en Isomate C[6] van Sumi Agro.

Een andere strategie bestaat erin de mannetjes aan te trekken naar een lokdoos van waaruit de stof wordt vrijgezet. Daar worden ze dan vastgehouden door een kleverige stof of gedood door een elektrische stroomstoot.[7]

Regelgeving

Codlemon behoort tot de onvertakte vlinderferomonen die bij de richtlijn 2008/127/EG van 18 december 2008 zijn opgenomen in de lijst van toegelaten werkzame stoffen in de Europese Unie.[8]

Zie ook
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.