Codependentie

Codependentie is een door aanhangers van twaalfstappenprogramma's gepropageerde aanduiding voor een psychische aandoening die voorkomt bij mensen die in hun jeugd vaak opgegroeid zijn in disfunctionele gezinnen waar zij op de een of andere wijze onvoldoende in hun gezonde basisvoorwaarden en behoeften zijn ondersteund. Vaak is er sprake van een achtergrond van verwaarlozing, mishandeling of misbruik. In voorkomende gevallen is er sprake geweest van een verslaving die binnen de familie heeft gespeeld.

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Codependentie is een aandoening waarbij volwassen mannen en vrouwen moeite hebben:

• een gezonde eigenwaarde te ontwikkelen;
• gezonde grenzen te hanteren en aan te houden;
• op een functionele manier om te gaan met leerprocessen, fouten maken, zich te kunnen ontwikkelen;
• voor de eigen volwassen behoeften te zorgen;
• op een functionele en gepaste wijze uiting te geven aan de eigen gevoelens en waarheid.

Iemand met codependentieproblemen kan soms te veel, en vaak ongepaste, zorg tonen voor de problemen van anderen, niet noodzakelijk in de context van een verslaving. Een codependent persoon is soms in nood doordat hij geneigd is zichzelf te willen veranderen of schaamte te voelen voor de eigen gedachten of gevoelens wanneer die in conflict komen met de problemen van een ander. Een persoon met codependentieproblemen kan soms uiterst onzeker en labiel overkomen, maar ook zeer gecontroleerd en rigide. De symptomen kunnen variëren van lage eigenwaarde hebben en zich pleasend overafhankelijk maken van wat anderen willen en vinden tot aan de andere kant niets en niemand zeggen nodig te hebben. Het huis van een codependant kan tot op de millimeter nauwkeurig schoon en opgeruimd zijn, met elk voorwerp op een precieze plaats, of overduidelijk een chaotisch beeld geven. Een codependent is een pleaser, een gever ten top. Bijna alles wat een codependent doet staat in het teken van andere het naar de zin willen maken en andere tevreden te stellen. De codependent is veelal opgevoed door een Narcistische ouder welke grote eisen stelde aan het kind met betrekking tot gedrag, uitingen en dergelijke. Het kind kreeg niet de mogelijkheid zich vrij te ontwikkelen, alles moest zijn zoals de Narcistische ouder wilde dat het was omdat dat deze goed stond. De codependent vindt emoties lastig al heeft hij er vele. Emoties van het kind waren voor de Narcistische ouder onbelangrijk en mochten niet getoond worden, het ging om de ouder en daar had het kind op af te stemmen. Hierdoor is het op latere leeftijd voor een codependent lastig anderen in te schatten waardoor de codependent vaak fouten maakt als gevolg van inschatting en reactie... De codependent valt vaak in handen van destructieve mensen in relaties zoals narcisten en psychopaten. Door het grote pleaser en helper zijn vallen codependents makkelijk ten prooi aan misbruikers en energie vampiers als narcisten. Vooral de verborgen narcist vindt dit type ideaal, deze hoeft er weinig voor te doen behalve zich als groot slachtoffer voor te doen om deze prooi te vangen, leeg te zuigen en weg te gooien of te vernietigen. Gelukkig is codependentie goed te herstellen. Het is geen stoornis die niet, maar een persoonlijkheidstype die zeker wel tot persoonlijke ontwikkeling in staat is. De codependent wil graag een relatie met verbinding, dat wat met de narcistische ouder onmogelijk was. Gaat de codependent het pad op van persoonlijke ontwikkeling dan kunnen er mooie dingen ontstaan die de codependent zelf niet voor mogelijk hield.

Door Co-Dependents Anonymous (CoDA) wordt geen nauw omschreven definitie of diagnose gehanteerd, maar een reeks van mogelijke karakteristieken in de categorieën ontkenning, gering gevoel van eigenwaarde, toegeeflijkheid en controle. Codependentie komt als diagnose niet voor in het DSM-IV, hoewel er overeenkomsten bestaan met afhankelijke persoonlijkheidsstoornis en andere stoornissen in Groep C.