Blanken

Blanken zijn personen met een van nature bleke (pigmentarme) huidskleur. De term wordt meestal gebruikt om te verwijzen naar personen van zichtbaar Europese oorsprong.[1]

Kenmerken

De melanine-arme huid van deze bevolkingsgroepen gaat doorgaans gepaard met een vrij smalle neus.[2]

Albinisme, het ontbreken van huidpigment, geldt als ziekte en komt incidenteel voor bij alle bevolkingsgroepen, “blanken” en “niet-blanken”.

Oorsprong van het begrip

De benaming refereert aan de doorgaans bleke huidskleur. In oude literatuur wordt ook het begrip Kaukasisch of Europide gebruikt, die beide naar de geografische herkomst verwijzen.[3][4] Deze wetenschappelijke raciale theorieën zijn achterhaald. In het Amerikaans is overigens de aanduiding caucasian voor blanken ook in de 21ste eeuw gebruikelijk.

Etymologie

In het Nederlands taalgebied wordt sinds de 13e eeuw zowel blank als wit gebruikt. Beide begrippen kwamen al in het Oergermaans voor als blanka respectievelijk hwitta. Wit wordt vanaf de negentiende eeuw met name gebruikt om de bleekheid van iemands gelaatskleur te beschrijven, blank wordt met name gebruikt als aanduiding van iemand met een roze huidskleur.[5]

In de 21ste eeuw wordt door sommigen de voorkeur gegeven aan wit in plaats van blank.[6][7][8] Marcel Gelauff, hoofdredacteur van de Nederlandse Omroep Stichting (NOS), antwoordde naar aanleiding van Kamervragen van Martin Bosma van de Partij voor de Vrijheid over de woordkeuze in bepaalde nieuwsberichten in januari 2018 dat de NOS in haar berichten de voorkeur geeft aan wit boven blank als het om de tegenstelling met zwart gaat; "Blank roept associaties op met rein en schoon en zwart is dat dan blijkbaar niet."[9][10] Collega-nieuwszender VRT NWS in Vlaanderen volgt de voorkeur niet.[11]

Verschillende personen, onder wie schrijver Anousha Nzume, stellen dat blank een bijklank heeft van superioriteit, dat het woord zou verwijzen naar het koloniale verleden en apartheid. [12][13][14] Verder stellen ze dat blank de betekenis heeft van kleurloos "alsof de blanke huidskleur de standaard is, en niet een van de vele kleuren".[10] Wit zou een gelijkwaardiger antoniem van zwart zijn.[10]

Ton den Boon stelt dat een risico van een nadrukkelijk taalactivisme polarisatie is.[15] Volgens socioloog Herman Vuijsje vinden tegenstanders dat een kleine groep hen in het dagelijks leven gedragsregels oplegt.[10]

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.