Bestiarium
Een bestiarium (mv. bestiaria) is in de eerste plaats een middeleeuws, vaak verlucht handschrift, waarin allerlei fabeldieren, echte dieren, planten, stenen en fabelachtige mensenrassen worden besproken - gepresenteerd als echt bestaand. Het gaat vaak om een mengelmoes van overgeleverde ooggetuigenverslagen en (christelijke) metaforen. De teksten zijn oorspronkelijk speciaal aan dieren gewijd.
Bestiaria zijn zeer oud. Het oudst bekende, de Physiologus, is in de 3e of 4e eeuw waarschijnlijk in Alexandrië ontstaan, maar stamt uit een nog oudere bron.
In de moderne tijd is een bestiarium een encyclopedie van fantasiewezens, in deze tijd meestal gebaseerd op fantasiewerelden uit fantasyliteratuur, fantastische (computer)spellen of role playing games. Meestal krijgen ze dan namen als monster manual of monster compendium.
Inhoud van een bestiarium
Onderstaande lijst geeft een overzicht van zaken die in een bestiarium kunnen worden aangetroffen.
Inhoud A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z |
A
- Agate: een steen die wordt gebruikt om parels te vinden
- Alerion: koning der vogels
- Amethist: een wit- tot donkerpaarse kwarts die wordt gebruikt om te beschermen tegen verslavingen in het algemeen, en dronkenschap in het bijzonder
- Amphisbaena: een reuzenslang met een kop aan beide uiteinden
- Antelope: een dier zo wild dat geen jager het kan vangen
B
C
- Caladrius: een vogel die ziektes voorspelt en kan genezen
- Catoblepas: een dier met een hoofd zo zwaar dat hij ermee over de grond sleept
- Centaur: een mens met het onderlijf van een paard
- Chimaera: vuurspuwend fabeldier met een leeuwenlichaam met vrouwenborsten, een geitenkop op de rug en een staart met slangenkop
- Cockatrice: een vogel met een hagedissenstaart
- Crocotta: een vijand van mens en hond
- Cynocefaal: een fabeldier in de gedaante van een mens met een hondenkop
D
E
F
- Fastitocalan: een enorme walvis
- Feniks: een vogel die wordt herboren uit as
- Formicaleon: half leeuw half mier
- Faun: bovenlichaam van een mens, onderlichaam van een geitebok (grote oren met horentjes)
G
- Griffioen: een leeuw met het hoofd en vleugels van een arend
H
- Herodius: de wijste vogel die er is
- Hippocampus: koning der vissen
- Hippogrief: half paard, half adelaar
- Hircus: een geit die zo heet is dat hij diamanten oplost
- Hoopoe: de jongen verzorgen de ouders
- Hydra: veelkoppige draak of slang, bij het afhakken van een kop groeien er twee terug
- Hydros: een slang die mensen bijt waarna ze opzwellen
- Hellhound: De beschermer van het bovennatuurlijke
I
- Ichneumon: een waterbeest dat op draken jaagt
J
- Jaculus: een vliegende slang
K
L
- Lapides igniferi: een steen die in brand vliegt als hij een vuursteen raakt
- Lapis indicus (ook: lapis senditicho): een steen die iemand met oedeem kan genezen.
- Leontophone: een klein dier dat dodelijk is voor leeuwen
- Leopardus: half leeuw, half luipaard
- Leucrota: half leeuwin, half hyena
M
- Mandragora: planten met een menselijke wortel, zie ook Alruin
- Manticora: een mix tussen leeuw, mens en schorpioen
- Medusa: een vrouw met slangenhaar, wie haar ziet verandert in steen
- Meerman: half vis, half man
- Meermin: half vis, half vrouw
- Monocerus of monocerotem: een dier met het lijf van een paard, de poten van een olifant, de staart van een everzwijn en de kop van een hert, met midden op het voorhoofd een drie voet lange, zwarte hoorn.
- Monocoli: mythologisch dwergachtig schepsel met één groot been met zeer grote voet
- Monopode: mythologisch dwergachtig schepsel met één groot been met zeer grote voet
- Muscaliet: verschillende dieren in één
- Minotaurus: bovenlichaam van een mens, kop en poten van een stier
N
- Nogitsune, een duistere geest die een lichaam zoekt en overneemt
O
- Onager: een ezel die de tijd weet
- Onocentaur: het bovenlijf is een mens, het onderlijf een ezel
P
Q
- Quetzalcoatles: een Azteekse god
R
- Reus: enorme mensen die reizigers beroven
S
T
- Trol: een groot mensachtig wezen dat vergroeid en afzichtelijk is
U
W
X
Y
- Yale: een stier die zijn hoorns kan bewegen
Z
- Zeemeermin: half vrouw, half vis
Externe links
Zie de categorie Bestiaries van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |