Beierse Palts

De Beierse Palts was een tot het koninkrijk Beieren behorende exclave met als hoofdstad Speyer. Voor de Eerste Coalitieoorlog behoorde het gebied grotendeels tot de Keur-Palts. Op het Congres van Wenen in 1815 werd het aanvankelijk aan het Keizerrijk Oostenrijk toebedeeld, nadat het vanaf 1814 al onder gemeenschappelijk Oostenrijks-Beiers gezag stond. In het Verdrag van München van 1816 stond Oostenrijk het gebied aan Beieren af.

De Beierse Palts in het rood links, gescheiden van het koninkrijk Beieren

Het gebied heette Rheinkreis tot 1837, toen het de naam Pfalz kreeg. Het gebied bleef Beiers bezit (met uitzondering van het in 1920 afgescheiden deel, dat ongeveer overeenkomt met de huidige Saarpfalz-Kreis) tot aan de oprichting van de deelstaat Rijnland-Palts op 30 augustus 1946.

Geografie

Speyer omstreeks 1900

De Beierse Palts komt grotendeels overeen met de huidige regio Palts, dat ten westen van de Rijn ligt in het zuiden van Rijnland-Palts. Ook de nu in Saarland gelegen Landkreise Homburg en St. Ingbert behoorden tot het gebied. Deze werden na de Eerste Wereldoorlog in 1920 bij het Saargebied gevoegd. Na de Tweede Wereldoorlog werden nog enkele kleinere gebieden afgestaan aan het Protectoraat Saarland, voornamelijk in de buurt van Sankt Wendel. In 1969 werd bij herindelingen het gebied kleinschalig verlegd aan de noordgrens. Het huidige Bisdom Speyer komt overeen met de historische grenzen van de Beierse Palts.

Geschiedenis

Het gebied dat in 1816 ontstond was voor 1792 opgedeeld in 45 kleine wereldlijke en geestelijke heerschappen. De grootste waren de Keur-Palts, het Hertogdom Zweibrücken en het prinsbisdom Spiers. De linkerrijnoever werd in 1794 door Franse troepen bezet. Na de Vrede van Campo Formio in 1797 annexeerde Frankrijk het gebied en voerde in 1798 zijn regeersysteem in. De latere Beierse Palts omvatte het departement Mont-Tonnerre en kleinere delen van Bas-Rhin en het Saardepartement. Na de nederlaag van Napoleon bij de volkerenslag in Leipzig in 1813 en de inname van de linkerrijnoever door de geallieerden in januari 1814 kwam het gebied tijdelijk onder het gezag te staan van het Generalgouvernement Mittelrhein en op 16 juni 1814 onder gezag van Beieren en Oostenrijk.

In 1816 kwam het gebied onder de naam Rheinkreis toe aan Beieren. In 1837 werd de naam gewijzigd in Pfalz, de naam die het tot aan het einde van de Tweede Wereldoorlog zou houden.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.