Aubertus Miraeus

Aubert zag op 30 november 1573 het levenslicht als zoon van Guillaume (Willem) le Mire en Jeanne Speeckaert te Brussel.[1] Hij zou in Dowaai onder Georgius Colvenerius studeren en vervolgens naar de universiteit van Leuven trekken, waar hij een van de sterleerlingen van Justus Lipsius zou zijn. Hij zou in 1596 zijn baccalaureus in de godgeleerdheid behalen.[3]

Aubert zou hierna een kerkelijke carrière ambiëren en werd in 1598 kanunnik van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Antwerpen. Hij zou vervolgens onder andere secretaris van zijn oom Johannes Miraeus, de bisschop van Antwerpen en apostolisch protonotaris worden.

Daarnaast werd hij in 1608 ook aangesteld als bibliothecaris. Het kapittel gaf aan Miraeus de opdracht om met het stadsbestuur te onderhandelen over een vorm van samenwerking om de collectievorming van de bibliotheek te versterken en een geschikte locatie te vinden. Op 25 september 1608 slaagde hij in zijn opdracht toen het kapittel en het stadsbestuur een akte ondertekenden die zorgde voor de oprichting van een openbare bibliotheek (of bibliotheca publica) voor geestelijken en leken. Deze was gelegen in het Papenhof, achter het koor van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. Samen met Franciscus Sweertius beschreef hij de collectie in een catalogus waarvan de titel te vertalen was als 'Grondvesten van de Antwerpse bibliotheek.' Er wordt aangenomen dat deze Antwerpse catalogus tevens de eerste bibliotheekcatalogus was die in de Zuidelijke Nederlanden gedrukt werd. De catalogus werd samengesteld vooraleer er concrete plannen waren hoe en waar de bibliotheek ingericht zou worden. De Antwerpse bibliotheca publica kende geen hoogconjunctuur, het gebouw achter het koor van de kathedraal werd er nooit voor ingericht en Miraeus verliet de bibliotheek al in 1615.

In 1610 zond zijn oom hem naar de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden om zich te verzetten tegen enige belemmeringen, welke de Roomsgezinden in sommige plaatsen van het bisdom (dat over de grenzen heenliep) van de zijde van de Staten-Generaal van de Nederlanden in hun godsdienst ondervonden, en die men in strijd achtte met de bepalingen van het Twaalfjarig Bestand. In 1611 trok hij terug naar de Universiteit van Dowaai om voor enige beurzen, die zijn oom er had gesticht, te zorgen en zou bij deze gelegenheid zijn Licentiaat in de Godgeleerdheid behalen. Kort daarop (1617) werd hij door de aartshertogen Albrecht en Isabella benoemd tot eerste aalmoezenier en hofbibliothecaris te Brussel. Aubertus zou regelmatig reizen tussen Brussel en Antwerpen, waar hij nog steeds verbonden bleef aan het kapittel waarvan hij in 1624 deken werd en vicaris-generaal van de bisschop.

Hij overleed op 19 oktober 1640 te Antwerpen[2] en werd in de kathedraal begraven, waar men zijn grafschrift kan lezen.[4]

Miraeus was een volbloed humanist en onderhield dan ook een levendige correspondentie met verscheidene katholieke geleerden uit de Nederlanden (naast zijn leermeester Justus Lipsius), zoals Andreas Schottus, Rosweydus, Bucherius (Boucher), Cornelis en Hendrik Lancelotus (Lancelotz), Christophorus Butkens, Benedictus Haeftenus, de Rubensen, Franciscus Sweertius, Nicolaas Rockox jr., Gaspard Gevartius en anderen, die hem hielpen bij het samenstellen van zijn werken.

Zie de uitgebreide bibliografie in: art. Miraeus (Aubertus), in A.J. van der Aa, Biographisch woordenboek der Nederlanden, 12.2, Haarlem, 1869, pp. 878-884.

• Collectie Bibliothecae Antverpianae Primordia van Aubertus Miraeus bewaard in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.

• D. Sacré, 46 Aubertus Mirraeus (1573-1640), in D. Sacré - J. De Landtsheer - C. Coppens (edd.), Justus Lipsius (1547-1606): een geleerde en zijn Europese Netwerk. Catalogus van de tentoonstelling in de Centrale Bibliotheek te Leuven, 18 oktober – 21 december 2006, Leuven, 2006, pp. 371-377.
• art. Miraeus (Aubertus), in A.J. van der Aa, Biographisch woordenboek der Nederlanden, 12.2, Haarlem, 1869, pp. 878-884.