Athenaeum Illustre (Deventer)

Het Athenaeum Illustre te Deventer, een zogenoemde illustere school, was een instelling voor hoger onderwijs die van 1630 tot 1878 bestaan heeft. Na de oprichting in Deventer van een gymnasium en een hogereburgerschool werd de school, die eeuwenlang een marginaal bestaan had geleid, opgeheven.

De huidige Sociëteit De Hereeniging aan de Grote Poot werd in 1836 gebouwd als onderkomen van het Athenaeum Illustre (foto 1959).

Gebouw

De school was eerst gehuisvest in het voormalige Lamme van Dieseklooster. In 1836 werd op de locatie van het eeuwenoude wijnhuis De Steerne een nieuw schoolgebouw gebouwd naar ontwerp van Bernardus van Zalingen. Dit neoclassicistische gebouw kwam na opheffing van de school in 1873 in eigendom van Sociëteit De Hereeniging.

Geschiedenis
Jacobus Revius, initiatiefnemer oprichting illustere school te Deventer

De school werd op initiatief van Jacobus Revius opgericht als vervolgopleiding van de Latijnse School. De opleiding kon dienen tot voltooiing van de scholing die men daar was begonnen, maar ook als eerste fase van een universitaire opleiding. Het was een echte stadshogeschool met een regionale uitstraling. Nogal wat studenten kwamen uit Zutphen, tot deze stad een eigen hogeschool opzette. De Deventer magistraat was het 'bevoegd gezag' en de kerkenraad de invloedrijke toezichthouder. Vanaf de stichting volgde de instelling een uitgesproken calvinistisch beleid en dat zou meer dan honderd jaar zo blijven. De docenten kwamen in het begin vooral uit de Duitse landen waar veel onderwijsinstellingen waren gesloten vanwege de Dertigjarige Oorlog. Ze kregen de titel van hoogleraar, maar in tegenstelling tot de universiteiten van bijvoorbeeld Franeker en Harderwijk had de school geen promotierecht. Deventer heeft er in de zeventiende eeuw lang naar gestreefd de universiteit voor het gewest Overijssel te kunnen oprichten. De stad werd in deze ambitie echter gedwarsboomd door Kampen en Zwolle. Aan het eind van de 18e en het begin van de 19e eeuw leidde de school een marginaal bestaan waarbij het aantal studenten meestal ver beneden de twintig bleef. Hernieuwingsplannen en het nieuwe gebouw aan de Grote Poot brachten hierin onvoldoende verandering, en in 1878 werd de illustere school definitief opgeheven.

De aan het Athenaeum in beheer gegeven stadsbibliotheek van Deventer bestaat nog als Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek. Het was van 1995 tot 2015 ook de bibliotheekorganisatie voor de scholen van Saxion hoger beroepsonderwijs.

Bekende hoogleraren

Bekende alumni

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.