Arseenzuur

Arseenzuur is een zwak triprotisch zuur van het toxische element arseen, met als brutoformule H3AsO4. De stof komt voor als witte hygroscopische kristallen (in zogenaamde hemihydrate toestand), die zeer goed oplosbaar zijn in water. Zowel qua structuur als eigenschappen is het sterk verwant met fosforzuur. De zouten van arseenzuur worden arsenaten genoemd.

Arseenzuur
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van arseenzuur
Molecuulmodel van arseenzuur
Algemeen
Molecuulformule
     (uitleg)
H3AsO4
IUPAC-naamarseenzuur
Andere namentriwaterstofarsenaat, waterstofarsenaat
Molmassa141,94302 g/mol
SMILES
O[As](=O)(O)O
InChI
1S/AsH3O4/c2-1(3,4)5/h(H3,2,3,4,5)
CAS-nummer7778-39-4
EG-nummer231-901-9
PubChem234
BeschrijvingWitte kristallen
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnenH301 - H331 - H350 - H410
EUH-zinnengeen
P-zinnenP201 - P261 - P273 - P301+P310 - P311 - P501
Hygroscopisch?ja
LD50 (ratten)(oraal) 48 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestandvast
Kleurwit
Dichtheid2,5 g/cm³
Smeltpunt35,5 °C
Kookpunt(ontleedt) > 100 °C
Oplosbaarheid in water167 g/l
Goed oplosbaar inwater, alcoholen
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Ionisatie-evenwichten

Arseenzuur kan zijn protonen afsplitsen in 3 evenwichtsreacties:

(pKa,1 = 2,19)
(pKa,2 = 6,94)
(pKa,3 = 11,5)

Bij deze laatste ionisatie wordt het zeer basische arsenaat-ion gevormd.

Synthese

Arseenzuur kan bereid worden door arseen(III)oxide te laten reageren met geconcentreerd salpeterzuur of uit een reactie van arseen(V)oxide met water:

Toepassingen

Door de toxiciteit van de verbinding zijn de toepassingen van arseenzuur beperkt. Het wordt in kleine hoeveelheden als houtconserveringsmiddel gebruikt, samen in oplossing met koper(II)oxide, chroom(VI)oxide en nikkel(II)sulfaat. Er wordt zo een complex mengsel van koperchromaten en arsenaten gevormd. Chroom dient hierbij als fixeermiddel, zodat de toxische elementen koper en arseen, die de groei van schadelijke organismen op het hout moeten verhinderen, permanent op de lignine van het hout gehecht blijven. Het te behandelen hout wordt in een vat onder druk in een oplossing van het conserveermiddel geplaatst gedurende één uur of meer. Tijdens de behandeling wordt het zeswaardig chroom gereduceerd tot driewaardig chroom en wordt er chroom(III)arsenaat gevormd.

Vanwege het mogelijke risico heeft de Europese Commissie in 2004 het gebruik van arseen in nieuw verduurzaamd hout voor consumenten verboden.[1]

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.