Voshaai

De (gewone) voshaai is de grootste van de drie soorten voshaaien. Volwassen mannetjes zijn 3,3 m lang, vrouwtjes tussen de 2,6 en 4,5 m. Deze haai kan wel 7,6 meter lang worden en weegt dan 340 kg. Bijna de helft van de lengte van het dier bestaat uit het verlengstuk van de bovenste staartvin. Hij heeft een toegespitste borstvin en een korte, spitse snuit. De voshaai lijkt sterk op de pelagische voshaai (A. pelagicus), waarmee hij wel wordt verward. De voshaai onderscheidt zich van de pelagische voshaai door een witte vlek op de buik die doorloopt als een band boven de basis van de borstvinnen. De voshaai is bruin met een witte buik met over het gehele lichaam donkerbruine vlekken.Van deze soort haai is bekend dat hij enorme sprongen boven het wateroppervlak kan maken.[2][3]

Voshaaien komen voor in zowel kustwateren als in de pelagische zone (open oceanen) in tropische en gematigde klimaatgebieden. Ze houden zich op bij het wateroppervlak tot op een diepte van ongeveer 500 meter. De voshaai vertoont trekgedrag afhankelijk van het seizoen. In de zomer verplaatsen zij zich van de warme tropische wateren naar de hogere breedten. Het zijn zeer goede, snelle zwemmers.

De grote staartvin wordt gebruikt om scholen vis bijeen te jagen. Daarbij zwemmen ze om de school heen, al zwiepend met hun staart. Aldus krijgen ze makreel, tonijn, pelser, haring en horsmakreel te pakken.[4]

De staart dient ook als verdedigingsmiddel tegen mensen. Het komt weleens voor, dat voshaaien aan boord van schepen worden gehesen. Dan zwiepen ze met hun staart wild om zich heen. Er zou zelfs al een visser door zijn onthoofd. Ook tegen andere roofzuchtige zeebewoners wordt de staart ter verdediging ingezet.

Volgens schattingen is de populatie van de gewone voshaai tussen 1986 en 2000 met 63 tot 80% achteruitgegaan (dit is 7 tot 11% per jaar), door onder meer de sterfte als bijvangst bij de beroepsvisserij op zwaardvis en tonijn. Daarom staat de voshaai op de internationale rode lijst als kwetsbare soort.[5]
Hoewel er op de Nederlandse rode lijst bedreigde haaiensoorten staan die voorkomen in de Noordzee, zoals de gevlekte gladde haai en de ruwe haai, ontbreekt de voshaai. De voshaai is geen uitgesproken bewoner van ondiepe kustwateren en is daarom zeer zeldzaam in de zuidelijke Noordzee. Er zijn slechts enkele voshaaivangsten gedaan in de zomer en het najaar in Nederlandse kustwateren.[4]

Website van Florida Museum of Natural History