Abdij van Achel

De Sint-Benedictusabdij van Achel, officieel de abdij Onze-Lieve-Vrouw-van-La-Trappe-van-de-Heilige-Benedictus geheten, courant de Achelse Kluis genoemd, is een voormalige cisterciënzerabdij deels op Belgisch, deels op Nederlands grondgebied; het Belgische gedeelte ligt in de gemeente Hamont-Achel, het Nederlandse in de gemeente Heeze-Leende.

Poort met bovenin een Onze-Lieve-Vrouwebeeld

De abdij staat onder meer bekend vanwege het gelijknamige trappistenbier Achel dat sinds 1998 in de eigen huisbrouwerij wordt gebrouwen.

Geschiedenis
Deel van de serie over
kloosters
en het christelijke monastieke leven

In 1656 bevond zich al in het land van Achel, behorende tot het prinsbisdom Luik, een grenskerk voor katholieken uit Nederland, die het "Weerderhuis" werd genoemd. Deze deed dienst toen de katholieke eredienst in Nederland was verboden, een periode die duurde van 1648 tot omstreeks 1672. In 1686 stichtte Petrus van Eijnatten uit Eindhoven op deze plek een gemeenschap van kluizenaars. Sinds die tijd is de Achelse Kluis een centrum van gebed, beschouwing en geestelijk leven. Deze traditie werd slechts onderbroken door de verdrijving van de broeders uit hun klooster door de Franse Revolutie, doch in 1846 werd ze weer voortgezet door de Trappistenmonniken van de Abdij van Westmalle, die hier een priorij stichtten om in de geest van de Cisterciënzerorde een leven te leiden van gebed, arbeid en studie. In 1871 werd deze tot abdij verheven en heette sindsdien: Sint-Benedictusabdij. Het oudste gedeelte van de abdij ligt in België. Woeste gronden werden ontgonnen, landbouw en veeteelt kwamen tot grote bloei. De gemeenschap van de Sint Benedictusabdij of de Achelse Kluis, groeide gestaag. Dochterhuizen worden gesticht te Echt, Diepenveen, Rochefort en Kasanza in de Democratische Republiek Congo.

De neogotische abdijkerk uit 1885 werd ontworpen door de Nederlandse architect Pierre Cuypers. De eveneens uit Nederland afkomstige, maar sinds 1924 in België wonende architect Jos Ritzen ontwierp een deel van de abdijgebouwen.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de grens tussen door Duitsland bezet België en neutraal Nederland dwars door de abdij afgebakend: Langs de grens kwam een afrastering die onder hoogspanning stond. Hiervoor werd een deel van de abdij afgebroken op kosten van de abdij.[1] De muur is intussen hersteld, maar er zijn nog sporen van de beschadiging te zien.

Na de Tweede Wereldoorlog werden via de abdij Vlaamse collaborateurs op hun vlucht naar Ierland Nederland binnengesmokkeld. Een van hen was Albert Folens die in Ierland een succesvol uitgever werd.

De monniken wijdden zich oorspronkelijk aan handarbeid, zowel in de landbouw, waar ze een modelboerderij beheerden, als in de productie, waar ze onder meer het ambacht van bakker, kaasmakerij, meubelmaker, drukker en koperslager uitoefenden. De voorgenomen schaalvergroting mislukte. De landbouwgrond werd in 1989 verkocht aan natuurbeschermingsorganisaties. De economie van de abdij uit zich tegenwoordig vooral in de dienstensector en het brouwen van bier.

In 1998 werd een groot orgel geplaatst met vele registers, dat werd vervaardigd door Bernard Hurvey uit Nantes.

Aan de abdij is het gregoriaans koor "Schola Cantorum Achel" verbonden. Het werd in 1968 opgericht om de traditie van het gregoriaans levendig te houden. De zangers komen uit de wijde omgeving.

Vanwege het teruglopende aantal monniken werd in september 2011 op het algemeen kapittel van de trappistenorde besloten dat de Achelse Kluis niet langer een zelfstandige abdij zou zijn, maar opnieuw een bijhuis van de abdij van Westmalle.[2] In maart 2017 resteerden er nog slechts twee broeders[3] en werd er gespeculeerd over de toekomst van de Achelse Kluis. In september 2017 kondigde het bisdom Hasselt aan dat de uit Brazilië afkomstige christelijke leefgemeenschap Fazenda da Esperança in de loop van 2018 de plaats van de trappisten zal innemen.[4]

Sint-Benedictusabdij (Achelse Kluis)

Tegenwoordige staat

Onthaal

De abdij bezit een brouwerij, een herberg-brasserie, een voedingswinkel, een galerie voor religieuze artikelen en een expositieruimte. Er is een gastenhuis, waar bezoekers deel kunnen nemen aan de liturgische plechtigheden, zoals het Koorgebed.

Brouwerij

De brouwerij, die het merk Achel produceert, is in een oud pand gevestigd dat vanaf de brasserie bekeken kan worden. Nadat in 1914 de productie was gestaakt, werd ze in 1998 weer ter hand genomen.

Landschap

De Achelse Kluis is een geliefde ontmoetingsplaats voor wandelaars en fietsers. Van hieruit zijn een groot aantal wandelingen uitgezet door de aangrenzende Belgische en Nederlandse natuurgebieden, met onder andere het natuurgebied de Achelse Kluis. Ook (Nederlandse) pelgrims naar Santiago de Compostella bezoeken vaak deze abdij alvorens zich over de grens te begeven.

Nabijgelegen kernen

Achel, Hamont, Borkel en Schaft, Leende, Leenderstrijp, Soerendonk, Budel

Referenties
  1. Leo Oele (2008): De Dodendraad - de Draad des Doods. De elektrische grensafscheiding tussen België en Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog
  2. (fr) [http://ocso-rgm-fr.blogspot.com/ Verslag van het kapittel, 25 september 2011
  3. En toen waren er nog maar twee. In memoriam: pater Luc van de Achelse Kluis (1928-2017), De Morgen, 25 maart 2017
  4. "Er is een toekomst voor de Achelse Kluis" - Fazenda da Esperança neemt in voorjaar 2018 haar intrek, Het Laatste Nieuws, 6 september 2017

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.