Abdij Ter Kameren
De Ter Kamerenabdij (Frans: Abbaye de la Cambre) was een Cisterciënzerinnenabdij gelegen in de Brusselse gemeente Elsene. Sinds de zuidelijke uitbreiding van Brussel ligt het grootste deel in de gemeente Brussel en een kleiner deel in Elsene.
Abdij Ter Kameren
| ||||
 | ||||
De abdij van boven gezien | ||||
| Locatie | ||||
| Coördinaten | 50° 49′ NB, 4° 22′ OL | |||
| Detailkaart | ||||
  | ||||
| Lijst van kerken in Brussel | ||||
| ||||
De abdij ligt vlak bij het Ter Kamerenbos.
Geschiedenis
De Ter Kamerenabdij werd in de 13e eeuw (1201) gesticht door de hertog van Brabant en Neder-Lotharingen, Hendrik I, en zijn echtgenote Mathilde en opgericht aan de bron van de Maalbeek in het dal van Pennebeke. Ze werd oorspronkelijk ook wel Abdij van Pennebeke genoemd. In eerste instantie werd de abdij opgericht los van het kapittel van de nabijgelegen Sint-Goedelekerk; de abdij werd pas 30 jaar later (1232) erkend door het Sint-Goedelekapittel.
De abdij zal in de loop van zijn bestaan twee heiligen voortbrengen: Bonifatius van Lausanne en Aleidis van Schaarbeek (Sint Bonifaas en Sint-Alice).
Ook heeft de abdij enkele buitenhoven gehad, waaronder Lansrode (Sint-Genesius-Rode), Quakenbeek (Vorst), Brucom (Sint-Pieters-Leeuw), Houtem (Vilvoorde), Nova Curia (Ukkel), Beveriren (Overijse), Giersbergen (Drunen) en Koningslo (Vilvoorde).
De abdij werd geplunderd en in brand gestoken tijdens de 16e-eeuwse godsdienstoorlogen en tijdens de invallen der Fransen omstreeks 1672. Na deze verwoestingen werden de abdijgebouwen herbouwd, voornamelijk in Lodewijk XV-stijl. De Abdijkerk bleef echter in gotische stijl behouden.
De abdij werd opgeheven in 1796 ten tijde van de Franse bezetting. Het grondbezit van 550 ha werd verkocht. De gebouwen werden in 1810 door de (toenmalig Napoleontische) overheid gekocht en werd achtereenvolgens een toevluchtsoord voor bedelaars, een landbouwkolonie en de Militaire School. De kerk werd een parochiekerk, gewijd aan Sint-Philippus Nerius. De gebouwen bleven ook onder Nederlands (vanaf 1815) en Belgisch bestuur (vanaf 1830) bezit van de overheid, met name van het Ministerie van Oorlog.
Momenteel herbergen de gebouwen het Nationaal Geografisch Instituut en de École nationale supérieure des arts visuels, bekend als "La Cambre". Laatstgenoemd instituut wordt beheerd door de Franse Gemeenschap. De tuinen worden onderhouden door de gemeenten Brussel en Elsene.
Lijst van de abdissen
- 1202 : Gertrudis
- 1229 : Oda
- Ermentrude
- 1245 : Margareta van der Biest
- Alix
- Margareta II
- 1291 : Ermengarda
- Alix II de Froidmont
- Margareta III
- Elisabeth van IJssche
- Elisabeth II Poots
- Marie Scotelvoets
- Ida
- Alix III
- Hedwigis t'Swaefs
- Marie II van Thienen
- Alix IV
- Catharina Thijs
- Elisabeth IV
- 1421-†1430 : Elisabeth V Dumont
- †1442 : Maria III Belande
- †1444 : Maria IV de Ligne
- Catharina II van Assche
- †1477 : Margareta IV s'Mols (= de Mol)
- †1490 : Joanna s'Mols (= de Mol)
- †1512 : Maria V s'Mols (= de Mol)
- 1519-†1556 : Elisabeth VI van den Berghen
- 1540-1554 : Magdalena van Ittre
- 1554-1557 : Maria de Barbançon alias de Ligne
- 1557-1562 : Anna van der Cam
- Barbara de Tassis, werd vanaf sept. 1593 door Edme de la Croix vervangen
- 1593-1599 : Catharina van Ittre
- 1599-1642 : Joanna de Henin
- 1642-1668 : Maria Rovelly
- 1668-1683 : Françoise de Boussu
- 1683-†1709 : Isabelle-Claire-Eugénie Schetz van Grobbendonk
- 1712-1718 : Ernestine de Gand
- 1718-1735 : Louise Dellano, eigenlijk: de Llano y Velasco
- 1735-1756 : Benoîte Anthony
- 1757- 12 mei 1794 : Séraphine Snoij
2013: opnieuw religieuzen
In oktober 2013 vestigden zich opnieuw religieuzen in de abdij.[1] Drie norbertijnen verrichten er pastorale taken. Het gaat om twee paters van de abdij van Leffe en een Engelse pater van de priorij van Chelmsford.
Tuin van de abdij
| Bronnen, noten en/of referenties |
 |
Zie de categorie La Cambre Abbey van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |