Aankoop van Louisiana

De aankoop van Louisiana (Engels: Louisiana Purchase; Frans: Vente de la Louisiane) is een transactie uit 1803, waarbij door de Verenigde Staten een gebied van ongeveer 2,1 miljoen km² ten westen van de rivier de Mississippi voor een bedrag van 15 miljoen dollar (tegenwoordig ongeveer 240 miljoen dollar) werd gekocht van Frankrijk. Deze aankoop verdubbelde ongeveer de oppervlakte van de Verenigde Staten.

Omvang van de aankoop van Louisiana afgezet ten opzichte van de huidige territoriale indeling van de Verenigde Staten.

De Franse kolonie Louisiana was voor een eerste maal in Franse handen van 1682 tot 1763. Door het Verdrag van Fontainebleau in 1762 verwierf Spanje echter de controle over dit gebied. In 1801 herwonnen de Fransen de controle over Louisiana. Grote delen van het achterland werden door de Fransen niet benut.

De onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en Frankrijk over de aankoop waren aanvankelijk slechts van toepassing op de stad New Orleans. President Thomas Jefferson stuurde hiervoor de gezanten Robert Livingston en James Monroe naar Parijs. Waarschijnlijk speelde voor Napoleon Bonaparte de vrees mee dat hij de kolonie Louisiana toch niet lang kon behouden, ofwel door een opstand of doordat de Britten deze zouden innemen. Hij had de naburige Franse kolonie Saint-Domingue, het huidige Haïti, reeds verloren als gevolg van de Haïtiaanse Revolutie. Mede door de wens van Napoleon om de Britten te beletten het gebied te verkrijgen, alsmede zijn visie dat sterke Verenigde Staten een tegengewicht konden bieden aan de Britse koloniale aspiraties in Noord-Amerika werd uiteindelijk overeengekomen om het gehele Louisiana-territorium te verkopen. De overeengekomen prijs komt neer op zo'n zeven dollar per km². Het verdrag werd getekend op 30 april 1803 en het gebied ging officieel over in Amerikaanse handen op 20 december van dat jaar. De Londense Barings Bank was betrokken bij de financiële transactie.

Aandeel in de aankoop van Louisiana, nu in de collectie van het gemeentearchief van Amsterdam

Het gebied van de aankoop van Louisiana beslaat het gebied ten westen van de Mississippi en ten oosten van de Rocky Mountains en omvat (gedeelten van) de huidige staten Louisiana, Arkansas, Missouri, Iowa, Minnesota, North Dakota, South Dakota, Nebraska, Kansas, Oklahoma, Texas, New Mexico, Colorado, Wyoming en Montana. Een relatief klein deel van het oorspronkelijke gebied, gelegen ten noorden van de 49e breedtegraad, is thans Canadees grondgebied.

Tussen 1804 en 1806 werd het gebied verkend en in kaart gebracht tijdens de bekende expeditie van Lewis en Clark, alsook de Expeditie van Pike tussen 1806 en 1807.