theatraal
Nederlands
![](../I/m/Jan_van_Speijk_steekt_de_lont_in_het_kruit%2C_5_februari_1831_Rijksmuseum_SK-C-222.jpeg)
[2] met een theatraal gebaar blaast Jan van Speijk izch op
Woordafbreking
- the·a·traal
Woordherkomst en -opbouw
- Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘overdreven’ voor het eerst aangetroffen in 1784 [1]
- afgeleid van theater met het achtervoegsel -aal [2]
stellend | vergrotend | overtreffend | |
---|---|---|---|
onverbogen | theatraal | theatraler | theatraalst |
verbogen | theatrale | theatralere | theatraalste |
partitief | theatraals | theatralers | - |
Bijvoeglijk naamwoord
theatraal [3]
- op een manier die goed past in het theater
- Op een negentiende-eeuws, maar actueel gedicht over het lijden van het Oekraïense volk zorgden een subliem Groot Omroepkoor en Vlaams Radiokoor voor kippenvel. Moeiteloos schakelend tussen snedig parlando en expressieve lijnen gaf tenor Oleg Dolgov een overtuigende lezing van de titelrol. Sopraan Lyubov Petrova was een geloofwaardige Sofja, maar miste de theatrale présence van mezzosopraan Alexandra Kadurina (Kotko’s zusje Frosja). Bloedstollend: hoe Jurowski het strijdgewoel van de derde akte venijnig oppookte met messcherpe tempowisselingen en denderende climaxen. [4]
- overdreven zoals een acteur doet op het toneel
- Klaassen werd lichtjes aangetikt en besloot iets te theatraal te duiken. Hoogmoed komt voor de val. Hij kreeg een gele kaart voor een schwalbe. De uitbarsting was grotesk: hij greep naar zijn hoofd, schreeuwde naar de scheidsrechter en stampte op het gras. [5]
Synoniemen
- [2] dramatisch, aanstellerig, gekunsteld, gemaakt, gewrongen, spastisch, onnatuurlijk, grotesk, exorbitant
Gangbaarheid
- Het woord theatraal staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'theatraal' herkend door:
99 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen. |
Verwijzingen
- "theatraal" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- theatraal op website: Etymologiebank.nl
- Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- NRC 28 november 2016
- NRC Wilfried de Jong 27 november 2016
This article is issued from
Wiktionary.
The text is licensed under Creative
Commons - Attribution - Sharealike.
Additional terms may apply for the media files.