chorografie

Niet te verwarren met: choreografie, chirografie

Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
  • cho·ro·gra·fie
Woordherkomst en -opbouw
  • van modern Latijn chorographia, op te vatten als gevormd uit Oudgrieks χῶρος (chōros) "plaats, gebied" met het achtervoegsel -grafie; voor het eerst in het Nederlands aangetroffen in 1657 (zie vindplaats hieronder) [1]
enkelvoud meervoud
naamwoord chorografie chorografieën
verkleinwoord - -

Zelfstandig naamwoord

chorografie v

  1. stelselmatige beschrijving van een bepaald land, gebied of van een bepaalde plaats
    • In de retorica en de van haar in hoge mate afhankelijke poetica bestonden al verzamelingen met topische vragen voor de beschrijving van steden en landstreken (topografie en chorografie). De ars apodemica zorgde echter voor een aanmerkelijke uitbreiding van het topenbestand en voor de toepassing ervan in reisteksten. [2]
    • Hij gebruikte als eerste het moderne wetenschappelijke onderscheid tussen geografie (het in kaart brengen van de aarde als geheel) en chorografie (bepaalde plaatsen in detail in kaart brengen). [3]
    • Soo moet oock den lantmeter Pieter Potter expres gehouden worden om alle gelegentheden van valeyen, bergen, heuvelen, wateren ende revieren ter degen op hare streckingen ende distantien off te meten met passen ende pertinente peylingen, omme alles na de chorographie sooveel mogelijck perfect in een caerte te brengen, ende altijt te mogen weten wat courssen ende wegen men hierna successivelijck in 't reysen sal te gaen hebben, alsoock bekent te worden de gelegentheyt der bosschagies ende landerijen bequaem om te cultiveren, offte oock wel eenich redout off andersint te bouwen, tot een vaste handelplaets, off de Saldanhars doch om Herry ende Caepman off ander oorsaecke niet costen resolveren nader aff te comen, op hoedanige saken uluyden dan gerecommandeert wort goede acht te slaen, ende een affteyckeninge mede te brengen, mitsgaders oock te letten wat steen ende hout daer dichte bij ende omtrent is, opdat men geen materialen derwaerts nodich soude behoeven te brengen, ende wes meer uluyden mondelingh onderricht. [4]
Schrijfwijzen
  • chorographie (officiële spelling tot 1955)

Gangbaarheid
  • Het woord 'chorografie' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.

Verwijzingen
  1. chorografie op website: Etymologiebank.nl
  2. Huigen, S. De weg naar Monomotapa. (1996) Amsterdam University Press, Amsterdam; ISBN 90 5356 228 1; p. 30; geraadpleegd 2019-01-28
  3. Boorstin, D.J. (vert. W. van Toorn) "Uit: de ontdekkers" in: Raster. Nieuwe reeks nr. 81 (1998). De Bezige Bij, Amsterdam; ISBN 90 234 1400 4; p. 61; geraadpleegd 2019-01-28
  4. "Memorie van Abraham Gabbema" (19 oktober 1657) in: Riebeeck, J. van (ed. Historisch Genootschap, Utrecht) Dagverhaal. deel 2 (1892) Kemink & Zoon, Utrecht / Martinus Nijhoff, Den Haag; p. 238/239; geraadpleegd 2019-01-28
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.