ընկեր

Armenian

Alternative forms
  • ընգեր (ənger) (dialectal, colloquial)

Etymology

FromOld Armenian ընկեր (ənker).

Pronunciation
  • (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [əŋˈkɛɾ]
  • Audio (Eastern Armenian)(file)

Noun

ընկեր • (ənker)

  1. friend (usually male)
    Ես ընկերներ չունեմ։ ― Es ənkerner čʿunem. ― I have no friends.
    Նրանք մեր ընկերները չեն։ ― Nrankʿ mer ənkernerə čʿen. ― They are not our friends.
  2. (communism) comrade (form of address)
  3. form of address to a teacher or professor
    ընկեր Վարդանյան ― ənker Vardanyan ― Mr. Vardanyan
  4. (colloquial) pal, buddy
  5. companion
  6. boyfriend
    Նա քո ընկե՞րն է։ ― Na kʿo ənke?rn ē. ― Is he your boyfriend?

Declension
oǰ-type, animate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative ընկեր (ənker) ընկերներ (ənkerner)
dative ընկերոջ (ənkeroǰ) ընկերների (ənkerneri)
ablative ընկերոջից (ənkeroǰicʿ) ընկերներից (ənkernericʿ)
instrumental ընկերոջով (ənkeroǰov) ընկերներով (ənkernerov)
locative — —
definite forms
nominative ընկերը/ընկերն (ənkerə/ənkern) ընկերները/ընկերներն (ənkernerə/ənkernern)
dative ընկերոջը/ընկերոջն (ənkeroǰə/ənkeroǰn) ընկերներին (ənkernerin)
1st person possessive forms (my)
nominative ընկերս (ənkers) ընկերներս (ənkerners)
dative ընկերոջս (ənkeroǰs) ընկերներիս (ənkerneris)
ablative ընկերոջիցս (ənkeroǰicʿs) ընկերներիցս (ənkernericʿs)
instrumental ընկերոջովս (ənkeroǰovs) ընկերներովս (ənkernerovs)
locative — —
2nd person possessive forms (your)
nominative ընկերդ (ənkerd) ընկերներդ (ənkernerd)
dative ընկերոջդ (ənkeroǰd) ընկերներիդ (ənkernerid)
ablative ընկերոջիցդ (ənkeroǰicʿd) ընկերներիցդ (ənkernericʿd)
instrumental ընկերոջովդ (ənkeroǰovd) ընկերներովդ (ənkernerovd)
locative — —

Derived terms

Old Armenian

Alternative forms
  • ընգեր (ənger)

Etymology

From ընդ (ənd) +‎ կեր (ker), so literally "with-eater, messmate, table companion". For the formation compare Gothic 𐌲𐌰𐌷𐌻𐌰𐌹𐌱𐌰 (gahlaiba) and Latin compāniō (English companion). It is possible that the Armenian word was modeled on Latin (from Roman armies in Armenia).

Noun

ընկեր • (ənker)

  1. friend, companion
    չի՛ք իմ ընկեր ― čʿíkʿ im ənker ― I am peerless, I have no equal
    ընկեր զընկեր, այր զընկեր ― ənker zənker, ayr zənker ― one to another, mutually
    երդուան այր ընկերի իւրում ― erduan ayr ənkeri iwrum ― they bound themselves by mutual oath

Declension
i-a-type
singular plural
nominative ընկեր (ənker) ընկերք (ənkerkʿ)
genitive ընկերի (ənkeri) ընկերաց (ənkeracʿ)
dative ընկերի (ənkeri) ընկերաց (ənkeracʿ)
accusative ընկեր (ənker) ընկերս (ənkers)
ablative ընկերէ (ənkerē) ընկերաց (ənkeracʿ)
instrumental ընկերաւ (ənkeraw) ընկերաւք = ընկերօք (ənkerawkʿ = ənkerōkʿ)
locative ընկերի (ənkeri) ընկերս (ənkers)

Derived terms
  • անընկեր (anənker)
  • անընկերասէր (anənkerasēr)
  • անընկերելի (anənkereli)
  • ընկերաբար (ənkerabar)
  • ընկերադաւ (ənkeradaw)
  • ընկերակից (ənkerakicʿ)
  • ընկերակցիմ (ənkerakcʿim)
  • ընկերակցութիւն (ənkerakcʿutʿiwn)
  • ընկերահաշտիք (ənkerahaštikʿ)
  • ընկերահաշտք (ənkerahaštkʿ)
  • ընկերահեղձոյց (ənkerahełjoycʿ)
  • ընկերանամ (ənkeranam)
  • ընկերանի (ənkerani)
  • ընկերասէր (ənkerasēr)
  • ընկերատեաց (ənkerateacʿ)
  • ընկերաւոր (ənkerawor)
  • ընկերեմ (ənkerem)
  • ընկերհաշտութիւն (ənkerhaštutʿiwn)
  • ընկերշակեմ (ənkeršakem)
  • ընկերութիւն (ənkerutʿiwn)
  • ընկերսիրական (ənkersirakan)
  • ընկերսիրութիւն (ənkersirutʿiwn)
  • հաշուընկեր (hašuənker)
  • հաւանընկեր (hawanənker)

Descendants

References
  • Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “ընկեր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “ընկեր”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Fortson, Benjamin W. (2010) Indo-European Language and Culture: An Introduction, second edition, Oxford: Blackwell, page 392
  • Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ընկեր”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.