zë

See also: Appendix:Variations of "ze"

Albanian

Alternative forms
  • zâ (Gheg)

Pronunciation
  • IPA(key): /zə/

Etymology 1

From Proto-Albanian *j́u̯anʉh, from Proto-Indo-European *ǵʰwonos. Compare Serbo-Croatian zvono (“bell”), Armenian ձայն (jayn, “voice”).[1]

Noun

zë m (indefinite plural zëra, definite singular zëri, definite plural zërat)

  1. voice
  2. characteristic sound of something
  3. (figuratively) reputation
  4. (old) vote
  5. item (of goods, on a list), entry (in a ledger or dictionary)
Declension
declension of zë
indefinite forms
(trajta të pashquara)		 definite forms
(trajta të shquara)
singular
(numri njëjës)		 plural
(numri shumës)		 singular
(numri njëjës)		 plural
(numri shumës)
nominative
(emërore)		 zë zëra zëri zërat
accusative
(kallëzore)		 zë zëra zërin zërat
genitive
(gjinore)
(i/e/të/së)		 zëri zërave zërit zërave
dative
(dhanore)		 zëri zërave zërit zërave
ablative
(rrjedhore)		 zëri zërash zërit zërave

Etymology 2

From Old Albanian zan, from Proto-Albanian *džeina, from Proto-Indo-European *gʰendʰe/o (compare English begin, Ancient Greek χανδάνω (khandánō, “to hold, contain”)).

Verb

zë (first-person singular past tense zura, participle zënë)

  1. to take, occupy
  2. to do, make
  3. to grab, snatch, seize
  4. to catch
Conjugation
conjugation of zë
participle
(pjesorja)		 zënë
gerund — present
(përcjellorja — koha e tashme)		 duke zënë
gerund — past
(përcjellorja — koha e kryer)		 duke pasë zënë
infinitive
(paskajorja)		 për të zënë
singular
(numri njëjës)		 plural
(numri shumës)
1st person
(veta e parë)		 2nd person
(veta e dytë)		 3rd person
(veta e tretë)		 1st person
(veta e parë)		 2nd person
(veta e dytë)		 3rd person
(veta e tretë)
indicative
(mënyra dëftore)		 unë ti ai/ajo ne ju ata/ato
present
(koha e tashme)		 zë zë zë zëmë zini zënë
imperfect
(koha e pakryer)		 zija zije zinte zinim zinit zinin
simple past
(koha e kryer e thjeshtë)		 zura zure zuri zumë zutë zunë
perfect
(koha e kryer)		 kam zënë ke zënë ka zënë kemi zënë keni zënë kanë zënë
pluperfect
(koha e kryer e tejshkuar)		 pata zënë pate zënë pati zënë patëm zënë patët zënë patën zënë
future
(koha e ardhme)		 do të zë do të zësh do të zërë do të zëmë do të zini do të zënë
future perfect
(koha e ardhme e përparme)		 do të kem zënë do të kesh zënë do të ketë zënë do të kemi zënë do të keni zënë do të kenë zënë
subjunctive
(mënyra lidhore)		 unë ti ai/ajo ne ju ata/ato
present
(koha e tashme)		 të zë të zësh të zërë të zëmë të zini të zënë
past
(koha e pakryer)		 të zija të zije të zinte të zinim të zinit të zinin
perfect
(koha e kryer)		 të kem zënë të kesh zënë të ketë zënë të kemi zënë të keni zënë të kenë zënë
pluperfect
(koha e kryer e tejshkuar)		 të kisha zënë të kishe zënë të kishte zënë të kishim zënë të kishit zënë të kishin zënë
conditional
(mënyra kushtore)		 unë ti ai/ajo ne ju ata/ato
present
(koha e tashme)		 do të zija do të zije do të zinte do të zinim do të zinit do të zinin
perfect
(koha e kryer)		 do të kisha zënë do të kishe zënë do të kishte zënë do të kishim zënë do të kishit zënë do të kishin zënë
optative
(mënyra dëshirore)		 unë ti ai/ajo ne ju ata/ato
present
(koha e tashme)		 zënça zënç zëntë zënçim zënçit zënçin
perfect
(koha e kryer)		 paça zënë paç zënë pastë zënë paçim zënë paçit zënë paçin zënë
admirative
(mënyra habitore)		 unë ti ai/ajo ne ju ata/ato
present
(koha e tashme)		 zënkam zënke zënka zënkemi zënkeni zënkan
imperfect
(koha e pakryer)		 zënkësha zënkëshe zënkësh zënkëshim zënkëshit zënkëshin
perfect
(koha e kryer)		 paskam zënë paske zënë paska zënë paskemi zënë paskeni zënë paskan zënë
pluperfect
(koha e kryer)		 paskësha zënë paskëshe zënë paskësh zënë paskëshim zënë paskëshit zënë paskëshin zënë
imperative
(mënyra urdhërore)		 — ti — — ju —
zër zini
Derived terms

References
  1. Stefan Schumacher & Joachim Matzinger, Die Verben des Altalbanischen: Belegwörterbuch, Vorgeschichte und Etymologie (Wiesbaden: Otto Harrassowitz, 2013), 212.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.