biedzić

biedzić (Polnisch)

Verb, reflexiv
Aspekt
imperfektiv perfektiv
biedzić się —
Zeitform Person Wortform
Präsens ja biedzę się
ty biedzisz się
on, ona, ono biedzi się
Imperativ Singular biedź się
Präteritum on biedził się
ona biedziła się
oni biedzili się
Adverbialpartizip Partizip Aktiv Partizip Passiv
biedząc się biedzący się —
Alle weiteren Formen: Flexion:biedzić

Worttrennung:

bie·dzić się

Aussprache:

IPA: [ˈbʲɛd͡ʑit͡ɕ‿ɕɛ(w̃)]
Hörbeispiele: —

Bedeutungen:

[1] reflexiv, intransitiv: sich herumplagen, sich plagen, sich abplagen, sich herumquälen

Herkunft:

seit dem 15. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *běditi sę „kämpfen, ringen; sich abmühen, sich herumquälen, Not leiden“, das reflexive Verb zu *běditi „zwingen, bezwingen; quälen, plagen; Not/Leid herbeiführen“ (wovon auch das Substantiv *běda, polnisch bieda → pl, abgeleitet ist), das sich seinerseits auf das indogermanische *bʰei̯dʰ- „überreden, zwingen, nötigen“ zurückführen lässt; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit obersorbisch bedźić → hsb und bedźić so → hsb, altkirchenslawisch бѣдити (běditi) → cu, russisch бедить (bedít’) → ru, ukrainisch бідити (bidýty) → uk und bulgarisch бедя (bedja) → bg sowie urverwandt mit gotisch baidjan → got, althochdeutsch beiten → goh, altisländisch beda → non, altgriechisch πείθω (peithō) → grc und lateinisch fidere → la[1][2]

Sinnverwandte Wörter:

[1] męczyć się, mozolić się

Beispiele:

[1] „Biedziła się nad tym, jak zadać pytanie o Łukaszu, jakiego użyć wybiegu, żeby się czegokolwiek dowiedzieć.“[3]
Sie plagte sich damit herum, wie sie die Frage über Łukasz stellen, welchen Trick sie anwenden sollte, um irgendetwas in Erfahrung zu bringen.
[1] „Zdumiał się tym wielce i zaczął wymiarkowywać, co by to mogło znaczyć, biedził się niemało, rozważał, deliberował, każde słowo z osobna w głowie obracał, aż w końcu wyraźnie z tego wyszło, że dziedzic wysłał pana Jacka do niego, by się wywiedział, co to naród powie o porębie.“[4]
Er erstaunte darüber sehr und begann zu verstehen, was das bedeuten könnte, er plagte sich nicht wenig, wägte ab, überlegte, wendete jedes Wort einzeln im Kopf, bis schließlich deutlich hieraus herauskam, dass der Gutsherr Herrn Jacek zu ihm schickte, um herauszufinden, was das Volk über den Kahlschlag sagen würde.
[1] „Jeżeli mi Szanowny Pan napisze, co mam z tymi myślami zrobić: biedzić się z nimi dalej lub je za okno wyrzucić, uważać to będę za wielką wyświadczoną mi łaskę.“[5]
Wenn Sie mir schreiben, was ich mit diesen Gedanken tun soll: mich weiter mit ihnen herumplagen oder sie aus dem Fenster werfen, werde ich dies als eine mir große erwiesene Gunst erachten.

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] biedzić się nad czymś, biedzić się o coś, biedzić się z czymś


Übersetzungen
 

Referenzen und weiterführende Informationen:

[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „biedzić“
[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „biedzić“
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „biedzi%E6“

Quellen:

  1. Wiesław Boryś: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1. Auflage. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, Seite 27
  2. Vasmer's Etymological Dictionary: „бедить“
  3. Wikisource-Quellentext „Stefan Żeromski, Dzieje grzechu, Tom I, Rozdział XXVII“
  4. Wikisource-Quellentext „Władysław Reymont, Chłopi, Zima, Rozdział VI“
  5. Wikisource-Quellentext „Eliza Orzeszkowa, Listy zebrane do Jana Karłowicza“
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.