Xuanhuaceratops

De typesoort Xuanhuaceratops niei werd in 2006 benoemd en beschreven door Zhao Xijin, Cheng Zhengwu, Xu Xing en Peter Makovicky, op grond van vier fragmentarische skeletten uit de provincie Hebei uit de Houchengformatie (laatste Tithonien, 146-145 miljoen jaar oud). De geslachtsnaam verwijst naar de regio Xuanhua en verbindt de naam daarvan met een verwijzing naar de Ceratopia. De soortaanduiding eert de vinder van het holotype, Nie Rongzhen. Het holotype werd al gevonden in het begin van de jaren zeventig, bij Yanjiagou, en de soort werd in 1985 door Zhao benoemd als Xuanhuasaurus niei maar dat ging indertijd niet vergezeld van een beschrijving; deze naam is dus een nomen nudum.

Het holotype is IVPP 12722. Het bestaat uit een gedeeltelijk skelet met schedel. Bewaard zijn gebleven: beide praemaxillae, een linkerbovenkaaksbeen, een linkerjukbeen, een linkerpostorbitale, een stuk van het rechterpostorbitale, het rechterquadratojugale, beide quadrata, delen van beide pterygoïden, het rechterepipterygoïde; de processus coronoidei van beide onderkaken, een linkerangulare, het rechterdentarium, losse tanden, twee halswervels, stukken wervel uit rug, een heiligbeen, een staartwervel, de linkerschoudergordel, beide opperarmbeenderen, een stuk linkerzitbeen, en van de rechterachterpoot het dijbeen, stukken scheenbeen en het eerste, tweede en derde middenvoetsbeen. De drie aanvullende specimina, minder compleet, werden opgegraven in de zomer van 2003. Het betreft de specimina IVPP V14527 en IVPP V14528, twee gedeeltelijke skeletten met schedel die bij elkaar werden gevonden en van verschillende grootte zijn, en IVPP V14529, een stel kaken met afgebroken tanden. IVPP V14528 vult het holotype aan met een intercentrum van een atlas en een sprongbeen.

Xuanhuaceratops is een vrij kleine soort, één à anderhalve meter lang, met een schedellengte van vijftien centimeter. Gregory S. Paul schatte in 2010 de lengte op één meter, het gewicht op zes kilogram. Gezien het beperkte lichaamsgewicht is het mogelijk dat Xuanhuaceratops een facultatieve viervoeter was, een die ook op alleen de achterpoten kon lopen. De opperarmbeenderen zijn vier centimeter lang.

De kop is bol. De oogkas is groot en rond. De praemaxilla draagt vermoedelijk een tand. De onderkaak is vrij laag.

De soort bevindt zich zeer basaal in de Ceratopia, nog voor de splitsing tussen de Psittacosauridae en de Neoceratopia, en is nauw verwant aan Chaoyangsaurus. Het beschrijvende artikel benoemt de familie Chaoyangsauridae om beiden te omvatten.

Dit kladogram toont de mogelijke positie van Xuanhuaceratops in de evolutionaire stamboom:

Het leefgebied van Xuanhuaceratops bestond uit vrij natte bossen met daarin gelegen meren.

• Zhao X., 1985, "The Jurassic Reptilia". In: Wang S., Cheng Z. & Wang N. (eds.). The Jurassic System of China. Stratigraphy of China. 11, pp 286-289
• Zhao, X., Cheng, Z., Xu., X., and Makovicky, P. J., 2006. "A New Ceratopsian from the Upper Jurassic Houcheng Formation of Hebei, China", Acta Geologica Sinica 80 (4): 467-473.