Witte Zeekanaal

Het Witte Zee-Oostzeekanaal (Russisch: Беломо́рско-Балти́йский кана́л (ББк), Belomorsko-Baltijski kanal (BBK)), dat geopend werd op 2 augustus 1933, is een scheepvaartkanaal dat de Witte Zee verbindt met de Oostzee, bij Sint-Petersburg. Officieel heette het: Belomorsko-Baltijski kanal imeni Stalina ofwel het Witte Zee-Oostzeekanaal vernoemd naar Stalin, bekend onder de afkorting Belomorkanal ("Witte Zeekanaal").

Kaartje van het gebied met het kanaal

De bouw

Het kanaal maakt deels gebruik van bestaande waterwegen; rivieren en drie meren: het Ladogameer, het Onegameer en het Vygozeromeer. De totale lengte bedraagt 227 kilometer. Tegenwoordig wordt het belang van het kanaal beperkt door de diepte van slechts 3,6 meter, waardoor schepen met grotere diepgang (zoals zeeschepen) er geen gebruik van kunnen maken.

Het kanaal werd door de Sovjets als bewijs getoond voor het succes van het eerste vijfjarenplan. Het werd namelijk vier maanden eerder opgeleverd dan voorzien. Het graven duurde 20 maanden zoals Stalin bevolen had; van 1931 tot 1933, maar het project stond vanwege Stalins bevel onder extreme druk en ging daardoor gepaard met enorme chaos. Het werk werd vrijwel geheel met de hand uitgevoerd en op bevel van Stalin werden hierbij voor het zware handwerk uitsluitend dwangarbeiders ingeschakeld. Bij de bouw kwamen naar schatting 25.000[1] - 100.000[2][3] gevangenen uit de Goelags, de werkkampen, om het leven.

Propaganda

Het Witte-Zeekanaal project was het eerste en enige Goelag-project dat ooit in het volle licht van de Sovjet propaganda is komen te staan, zowel in eigen land als daarbuiten. En de man die door Stalin werd uitverkoren om dat uit te leggen, te propageren en te rechtvaardigen was Maxim Gorki. Na de triomftocht van opdrachtgever Stalin per stoomboot door het voltooide kanaal nam Gorki in augustus 1933 honderdtwintig sovjetschrijvers mee op een overeenkomstige expeditie en nodigde hen uit (onder materiële aanmoediging) een gezamenlijk boek over de aanleg van het kanaal te schrijven. Dit resulteerde in het boekwerk Kanal imeni Stalina (Het Kanaal genoemd naar Stalin), waaraan 36 schrijvers hebben meegewerkt. Volgens sommigen is dit boek een getuigenis van de manier waarop schrijvers en intellectuelen gecorrumpeerd raken in een totalitaire staat.

Sigaretten
"Беломорканал" (Belomor Kanal) sigaretten

De Sovjet-autoriteiten waren zo trots op de bouw van het kanaal, dat ze ter gelegenheid van de opening ervan een sigarettenmerk lanceerden, dat decennialang het enige zou blijven in de Sovjet-Unie en daarmee inmiddels tot Sovjet-icoon is verheven: "Belomor Kanal": 25 stuks, gemakkelijk uit elkaar vallende, sigaretten met extra lange filters (ook te roken met handschoenen aan), gemaakt van losgedraaide, grove tabak van twijfelachtige kwaliteit, verpakt in een vierkant, kartonnen doosje, met daarop een schematische kaart van de Sovjet-Unie met de locatie van het Belomorkanaal, in blauw/roze opdruk, dat tot in de jaren 90 te koop was voor 25 kopeken.

Bron
Zie de categorie White Sea-Baltic Canal van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.