Vertigoshot

Een vertigoshot of dollyzoom is een techniek in de cinematografie, waarbij men met een filmcamera een manoeuvre maakt voor een 'duizelingwekkend' schot. Het visuele effect werkt in op het evenwichtsorgaan. De techniek is vernoemd naar de film waardoor die in 1958 voor het eerst bekend werd, Vertigo van Alfred Hitchcock.

Deze animatie laat zien hoe een dollyzoom werkt. Bovenaan het plaatje is te zien wat de camera opneemt; de kubussen hebben gedurende het shot dezelfde grootte, terwijl de theepotten in de achtergrond groter worden. Onderaan het plaatje is een overzicht te zien van de camerapositie, waarbij te zien is dat de camera naar achter gaat, waarbij er tegelijkertijd wordt ingezoomd.

Techniek

Om een vertigo te maken rijdt de dolly naar achteren, terwijl de cameralens met eenzelfde snelheid inzoomt. Het gefilmde object blijft voor de toeschouwer op dezelfde afstand. Tegelijk dijt de horizon uit.[1] Het tegenovergestelde effect wordt bereikt door de dolly naar voor te rijden en synchroon uit te zoomen.

Oorsprong

In Vertigo is de camera verticaal opgesteld. Een personage is op de vlucht in een trappenhuis en werpt een blik door de vide naar beneden. De kijker ziet wat hij dan ziet. Hitchcock gebruikte een eerste versie van de techniek al eerder aan het slot van zijn film Spellbound in 1945, maar wat het publiek in '58 zag, was nooit eerder vertoond.

Toepassingen

Andere benamingen zijn de "dollyzoom", "zoom in/dolly out", "retro-zoom" of in het Frans "le travelling compensé". Fans van Jaws (Steven Spielberg, 1975) noemen het een Jaws shot. Het effect is verder te zien in:

Voetnoten
  1. Siggraph.org: Zoom Lenses and the Vertigo Effect met een voorbeeldanimatie (en)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.