Malta-Boeretcultuur

De Malta-Boeretcultuur is een archeologische cultuur van het Laat-paleolithicum (c. 24.000 tot 15.000 BP) aan de boven-Angara in het gebied ten westen van het Baikalmeer in de oblast Irkoetsk, Siberië, Rusland.

De cultuur is vernoemd naar vindplaatsen bij de dorpen Malta (Мальта), rayon Oesolski, en Boeret (Буреть), rayon Bochanski (beide oblast Irkoetsk). Er zijn overeenkomsten vastgesteld met vondsten bij Afontova Gora aan de Jenisej.

Archeologie

De nederzetting van Malta bestaat uit semi-ondergrondse huizen die werden gebouwd met behulp van grote botten van dieren als muren, en rendiergeweien bedekt met dierenhuiden als daken.

De wijze van vuursteen-afslag en het ontbreken van de druktechniek van vuursteenbewerking bij de vervaardiging van gereedschappen, en het doorgaande gebruik van oudere vormen van gereedschappen lijken te bevestigen dat de cultuur tot de beginperiode van het laat-paleolithicum behoort. Het mist echter de typische grote zijschrapers (skreblos) karakteristiek voor andere paleolithische locaties in Siberië. Ook andere gemeenschappelijke kenmerken zoals kei-kernen, wigvormige kernen, beitels en samengestelde gereedschappen zijn nooit gevonden. Het ontbreken van deze eigenschappen, in combinatie met een kunststijl onbekend bij andere Siberische culturen, maken de Maltacultuur uniek voor Siberië.

Kunst

Tekening van een mammoet op een plaat van mammoetivoor uit Malta

De artistieke nalatenschap omvat vakkundig gesneden objecten uit been, ivoor en gewei. Naast meestal vrouwelijke beeldjes zijn er afbeeldingen van vogels zoals zwanen, ganzen en eenden.

Ook zijn er op platen van mammoetivoor gegraveerde afbeeldingen. Een daarvan toont een mammoet, herkenbaar aan de slurf, slagtanden en dikke poten. De lange beharing wordt aangegeven met rechte lijnen langs het lichaam. Een andere tekening toont drie slangen met hun koppen zijwaarts gedraaid.

Venusbeeldjes

Figurine uit Boeret

Tot de vondsten van Malta waren zogenaamde Venusbeeldjes alleen bekend uit Europa. Gesneden uit de ivoren slagtanden van de mammoet, waren deze meestal zeer gestileerd, met vaak een overdreven nadruk op bepaalde lichaamsdelen zoals de borsten en billen. Het wordt algemeen aangenomen dat deze nadruk als symbool van vruchtbaarheid was bedoeld.

Zo'n dertig vrouwelijke beeldjes van verschillende vormen zijn bij Malta gevonden. De grote verscheidenheid aan vormen, gecombineerd met het realisme van de afbeeldingen en het ontbreken van herhaling in de details zijn duidelijke tekenen van een ontwikkelde kunstvorm. De beeldjes zijn van twee soorten: volle vrouwen met overdreven vormen, en vrouwen met een slanke, delicate vorm. Sommige figuren zijn naakt, terwijl anderen graveringen bezitten die bont of kleding lijken aan te duiden. De gezichten van sommige beeldjes zijn duidelijk uitgewerkt, in tegenstelling tot de meeste Europese beeldjes waarbij dit slechts zelden het geval is. Geen van de Siberische beeldjes vertoont een geprononceerde buik, zoals kenmerkend voor veel Europese exemplaren. Ook ontbreken vaak borsten bij de Malta-beeldjes, zodat deze niet altijd duidelijk als vrouwelijk zijn te definiëren.

Relatie tot de Amerikaanse indianen en Europeanen

Onderzoek gepubliceerd in 2014 suggereert dat de mensen van Malta of een aan hen verwante groep een belangrijke genetische bijdrage aan de Amerikaanse indianen, Europeanen en Zuid-Aziaten leverden, maar niet bijdroegen aan en niet gerelateerd waren aan de Oost-Aziaten. Malta had een vorm van R* y-dna van voor de splitsing in hg R1 en R2, en een vroege clade van haplogroep U mtDNA. Tussen 14 en 38 procent van het indiaanse DNA zou afkomstig zijn van een genetische stroming van de Malta-Boeretmensen, welke in wezen West-Euraziatisch is, terwijl de andere genetische component in de indianen een Oost-Euraziatische afkomst lijkt te hebben.

De vondsten van Malta suggereren dat de Laat-Paleolithische bevolking van westelijk Eurazië zich verspreidde naar Siberië en tevens bijdroeg aan de fysieke kenmerken van een aantal vroege Amerikaanse indianen, verschillend van de Oost-Aziaten die het grootste deel van het genetisch erfgoed van de inheemse bevolking van de Amerika's bijdroegen.[1][2]

DNA-sequencing van de overblijfselen van de Noord-Siberische Jana-site toonde aan dat de Malta-mensen afstammelingen van de Jana-mensen waren.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.