Tulpentekening

Een tulpentekening is een tekening van een enkelvoudige tulp, meestal uitgevoerd in aquarel, soms ook als gouache of combinaties van deze waterafdunbare verftechnieken op papier. Het fenomeen tulpentekeningen is in Nederland ontstaan in de periode 1550 - 1750. In die periode namelijk kreeg de tulp zijn bijzondere betekenis door de introductie van de tulp door Carolus Clusius.

17e-eeuwse tulpentekening, door een anonieme Nederlandse kunstenaar. Deze tulp, de Semper Augustus staat bekend als de duurst verkochte tulp tijdens de tulpenmanie.

Door de Tulpenmanie tussen 1630 en 1637 werden tulpen verhandeld tegen prijzen van wel € 5000,- per stuk, een fortuin in die tijd. Vanuit de opkomende handel werden door Tulpenexporteurs verzamelingen van verschillende tulpentekeningen gebonden in een zogenaamd tulpenboek. Van dergelijke tulpenboeken zijn er ca 50 verschillende bekend en allen dateren van 1635-1750. Daarna nam steendruk en nog later de fotografie de verspreiding van de afbeeldingen van tulpen over.

Er zijn ca 3800 tulpentekeningen in kaart gebracht en is een bijzonder oeuvre van De Tulpenschilder uit 1700-1735 beschreven in Het mysterie van de tulpenschilder. In dit boek is ook beschreven de techniek van verfmaken in de periode van Rembrandt en de gebruikte pigmenten voor de Tulpentekeningen.

In de vorm van door graveurs vervaardigde prenten werden tekeningen van tulpen over heel Europa verspreid en deze dienden als voorbeeld voor ambachtslieden. Een voorbeeld hiervan is de Engelse lantaarnklok die onder invloed van de populariteit vaak werd versierd met gegraveerde tulpen.

Mede door het fenomeen van de tulpentekeningen is de tulp uitgegroeid tot het huidige nationale symbool van Nederland. Naast tulpentekeningen zijn er ook veel schilderijen met tulpen gemaakt, een vorm van stillevens.