Truus Menger-Oversteegen

Truus Menger-Oversteegen (Schoten, 29 augustus 1923 – Grootebroek,[1] 18 juni 2016) was een Nederlands beeldhouwer en schilder. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was zij een verzetsstrijdster in de Raad van Verzet (RVV) en verrichtte samen met haar zus Freddie Oversteegen en Hannie Schaft veel verzetsactiviteiten.

Truus Menger-Oversteegen
Truus Menger-Oversteegen te midden van Freddie Dekker-Oversteegen en premier Mark Rutte, in 2014
Persoonsgegevens
Volledige naam	Truus Menger-Oversteegen
Geboren	29 augustus 1923
Overleden	18 juni 2016
Geboorteland	Nederland
Beroep(en)	beeldend kunstenaar
RKD-profiel
Portaal    Kunst & Cultuur

Op 1 maart 1945 werd NSB-agent van politie Willem Zirkzee door Hannie Schaft en Truus Oversteegen geëxecuteerd. Dit vond plaats ter hoogte van het Krelagehuis aan de Leidsevaart in Haarlem. Op 15 maart pleegden Hannie Schaft en Truus Oversteegen een aanslag op Ko Langendijk waarbij de man gewond raakte, maar de oorlog zou overleven. Deze kapper uit IJmuiden was voor de Sicherheitsdienst (SD) gaan werken. In 1948 getuigde hij nog in Amsterdam ten bate van zijn Velser vriendin, de verraadster Nelly Willy van M. en hij werd in 1949 tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. Een eerdere aanslag op Ko Langendijk door Jan Bonekamp was ook mislukt. Hannie Schaft en Truus Oversteegen hebben tevergeefs geprobeerd Jan Bonekamp te bevrijden toen deze zwaargewond door de Duitsers was gearresteerd en naar het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam was gebracht.

Hannie Schaft en Truus Oversteegen waren van plan Fake Krist op 25 oktober 1944 te liquideren, maar andere Haarlemse verzetsstrijders waren hen voor. Nadat Hannie Schaft op 21 maart 1945 werd opgepakt, verkeerde men bij het verzet in de veronderstelling dat zij aan de Weteringschans was opgesloten. Oversteegen probeerde vermomd als Duitse verpleegster Hannie Schaft te bevrijden. Ze hing een verhaal op dat ze haar moest meenemen voor medisch onderzoek. Ze huilde veel om de mensen daar te overtuigen. Hannie Schaft bleek echter aan de Amstelveenseweg te hebben gezeten en was inmiddels geëxecuteerd.

Na de oorlog was Truus Menger-Oversteegen geregeld gastspreker op universiteiten en middelbare scholen over oorlog, antisemitisme, verdraagzaamheid en onverschilligheid. In 1982 schreef ze een boek over haar ervaringen in de oorlog: Toen niet, nu niet, nooit. Ter ere van haar 75e verjaardag in 1998 is het boek in het Engels vertaald Not Then, Not Now, Not Ever. Later is er ook een Duitse vertaling getiteld Im letzten Augenblick uitgekomen (2000). In de Oostenrijkse hoofdstad Wenen was in 1997 de première van een toneelstuk gebaseerd op het leven van Hannie, Freddie en Truus. Ook in Nederland is er een toneelstuk gemaakt.

Menger startte na de oorlog een carrière als beeldend kunstenaar en werd bekend onder de naam van haar man Piet Menger, die zij had leren kennen in het verzet.[1] Hun oudste dochter werd naar Hannie Schaft vernoemd. Deze Hannie Menger was voorzitster van de Stichting Nationale Hannie Schaft-Herdenking.

Bij haar 75e verjaardag in 1998 werd Menger vanwege haar verdiensten benoemd tot officier in de Orde van Oranje-Nassau.[2] Op 15 april 2014 ontving Truus Menger-Oversteegen tegelijk met haar zus uit handen van premier Mark Rutte het Mobilisatie-Oorlogskruis; een buitengewone eer, omdat de onderscheiding gewoonlijk door de burgemeester wordt uitgereikt.[3]