Gewoon muursterretje
Gewoon muursterretje (Tortula muralis) is een mos. De plant komt op muren en stenen in de stedelijke omgeving over de hele wereld voor.Het mos vormt ongeveer 5 cm hoge kussentjes. In vochtige toestand is het geelgroen, maar droog zijn de bladeren zwartachtig van kleur. Door de lange witte haren en de spitse bladeren hebben de kussentjes dan een zwartgrijze kleur. De plant onderscheidt zich van de eveneens veel in het stedelijk gebied voorkomende gewoon muisjesmos (Grimmia pulvinata) door de langere vruchtsteel (seta) met in vochtige toestand een geelgroene kleur.
| Gewoon muursterretje | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Soort | ||||||||||||||||
| Tortula muralis Hedw. (1801) | ||||||||||||||||
Afbeeldingen Gewoon muursterretje op  | ||||||||||||||||
Gewoon muursterretje op  | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
De onderste bladeren zijn kleiner dan de bovenste, waardoor een kleine bladrozet gevormd wordt. De bladeren hebben een tongachtige vorm en de middennerf vormt een lange chlorofylloze haar. De bladranden zijn omgerold.
Het mos plant zich generatief voort met sporen en vegetatief via voorkiemen (protonemata). De sporekapsels staan rechtop op een 1-2 cm lange vruchtsteel (seta). De vruchtsteel is lang cilindrisch en vaak iets gekromd. De peristomiumtanden zijn twee tot drie keer linksom gedraaid. (Het peristomium bestaat uit een reeks van hygroscopische tanden bovenaan het sporenkapsel.) De seta is in het begin geelachtig en wordt bij het ouder worden donkerpurper tot bruin. De sporen kiemen in twee fasen. Eerst zwellen ze op en daarna verspreiden ze zich. Gewoonlijk komen er veel vruchtstelen voor, die zich bij wisselende vochtigheid draaien en terugdraaien, waardoor de sporen makkelijker verspreid worden. De sporen kunnen meer dan zestien jaar kiemkrachtig blijven.
Vroeger kwam het gewoon muursterretje alleen voor op kalkstenen, maar tegenwoordig groeit het bijna overal, op muren, beton en grafstenen. Het groeit zowel op verticale als horizontale vlakken en heeft een voorkeur voor droge standplaatsen.
Plantengemeenschap
Het gewoon muursterretje is een kensoort voor de Tortulo-Cimbalarietalia-orde in de muurvaren-klasse (Asplenietea trichomanis).
|
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Tortula muralis op Wikimedia Commons. |