Tempel van Empel
De Tempel van Empel is een klein heiligdom gewijd aan Hercules Magusanus, oppergod van de Bataven, dat werd opgericht rond het begin van onze jaartelling. Het is ontdekt door een amateurarcheoloog in een akker net buiten het huidige Noord-Brabantse dorp Empel. In de buurt van de overblijfselen zijn vele vondsten uit die tijd gedaan, zoals mantelspelden en Romeinse munten, maar ook gebruikte wapens. Aangezien het hoogst ongewoon was in het Romeinse Rijk om wapens aan goden te offeren, is het onwaarschijnlijk dat het een Romeins heiligdom was, maar eerder voor de Bataafse hulptroepen om hun oppergod te aanbidden. De veteranen uit die Bataafse legereenheden legden ritueel hun wapens neer, als dank voor de bescherming die de god hun verleend had tijdens hun militaire carrière.
Tempel van Empel
| ||||
  | ||||
| Situering | ||||
| Coördinaten | 51° 44′ NB, 5° 19′ OL | |||
| Foto's | ||||
.jpg) | ||||
Deelreconstructie Tempel van Empel (Tim Tubée mmv Frans Pels) | ||||
| ||||
Architectuur
Het terrein van de tempel bestond uit een ommuurde tempelhof van ca. 50 bij 50 meter, met een voorgebouw en ingang aan de westzijde. De eigenlijke tempel was een gebouw van bescheiden afmetingen, circa 10 bij 10 meter, omgeven door een zuilenrij op een ommuurde verhoging in het landschap. Zowel de tempel als het voorgebouw waren gebouwd in Gallo-Romeinse stijl. Door een brand werd het in de 3e eeuw verwoest; een eeuw later werden de laatste restanten geheel afgebroken. De stenen werden gebruikt bij de bouw van een fort in Kessel.
Het gebouw vertoonde duidelijke invloed van de Romeinen, met name door het gebruik van steen als bouwmateriaal. Van oorsprong hadden de lokale Germaanse bewoners geen tempels, maar boomheiligdommen, open heilige plekken in bossen en bij rivieren of heuvels.
Recente historie
Tijdens het evenement 'de Historische dag', op 30 augustus 2015, is op verzoek van de stichting Tempel van Empel de tempel door artdirector Tim Tubée gedeeltelijk weer zichtbaar gemaakt en uit hout opgetrokken. Bijzonder is dat de (deel)reconstructie exact op de plek gebouwd is, waar de oorspronkelijke tempel zo'n 2000 jaar geleden gestaan heeft.
Referenties
- Website Stichting Tempel van Empel
- N. Roymans/T. Derks (eds), De tempel van Empel. Een Herculesheiligdom in het woongebied van de Bataven; Stichting Brabantse Regionale Geschiedbeoefening en Stichting Archeologie en Bouwhistorie ’s-Hertogenbosch en Omgeving (Graven naar het Brabantse verleden 2), ‘s-Hertogenbosch, 1994.
- Tempel van Empel op Livius.org