T13 (metrolijn)

Net als eerder bij de T18 en T19 alsmede bij de gelijktijdig geopende T14 was ook de T13 een vervanging van een voorstadstram aan de zuidkant van de stad. De Södra Förstadsbanan (tramlijn 16) werd gebouwd tussen 1911 en 1913 en liep van Södermalm naar Mälarhöjden. De metro is iets noordelijker gelegd heeft minder stations dan de tram haltes. Ten westen van Liljeholmen volgde de tramlijn de Hägerstenvägen tot halverwege de huidige stations Örnsberg en Axelsberg. De eerste twee stations van deze tak, Aspudden en Örnsberg, vervingen dan ook respectievelijk de haltes Aspudden en Jakobsdal die op dezelfde hoogte aan Hägerstenvägen lagen. De tramlijn werd op 4 april 1964 geheel opgeheven terwijl, de dag later geopende, T13 slechts een zijlijntje met twee stations was en de reizigers verder naar het westen hebben nog ruim een jaar moeten wachten op de vervangende metro naar de binnenstad. Halverwege de huidige stations Örnsberg en Axelsberg boog de tram af naar het noorden, hier lag ook de opgeheven halte Fabriksvägen. De tramlijn volgde hier een tracé ten noorden van de metro en had een halte bij de kruising met de Hägerstensallé. Vervolgens ging de Södra Förstadsbanan over een vrije baan, ten zuiden van het metrotracé, via de haltes Axelsberg en Storsvängen verder naar Mäljarhöjden. Deze vrijebaan is nog terug te vinden als pad tussen de villa's van de Kinmanssonsvägen aan de noordkant en de Hägerstensvägen aan de zuidkant. Station Axelsberg verving de haltes Hägerstensallé en Axelsberg. De metro ten westen van Axelsbergtorg volgt een recht tracé in een tunnel in plaats van de bovengrondse vrije baan van de Södra Förstadsbanan.

Het aanvankelijke zijlijntje van de rode route is door diverse verlengingen inmiddels de langste tak. In 1965 kwamen er vijf stations bij, vier aan de zuidkant en Östermalmstorg aan de oostkant van het centrum. In maart 1967 volgde nog een station aan de zuidwest kant. Op 2 september 1967, de dag dat Zweden van links verkeer naar rechtsverkeer op de weg omschakelde, volgden nog drie stations aan de noordoost kant en met de opening van Vårberg op 2 december 1967 hadden beide kanten van de lijn de gemeentegrens bereikt. Volgens het metroplan uit 1965 zou de lijn aan beide zijden worden doorgetrokken tot in de aangrenzende gemeenten. Station Ropsten in het noordoosten is gebouwd met het oog op de bouw van een metrobrug naar Lidingö, deze is echter nooit gebouwd zodat het station nu boven een plein "zweeft" waar overgestapt moet worden op de Lidingöbanan. De verlenging naar het zuidwesten is wel gerealiseerd al is het tracé in Botkyrka gewijzigd ten opzichte van het plan. Op 1 oktober 1972 kwam de verlenging tot Fittja tot stand via een tracé door de gemeente Huddinge en een brug over de Albysjön. Volgens de aanvankelijke plannen zou de lijn bij Fittja naar het noorden afbuigen en via een grote lus Alby bereiken. Het gebouwde tracé, dat op 12 januari 1975 werd geopend, loopt echter rechtstreeks van Fittja naar Alby over een lang viaduct en vervolgens verder naar het westen via Hallunda naar het eindpunt Norsborg. Zodoende kent T13 thans 25 stations.

Tussen 2012 en 2016 is ten westen van Norsborg een deels ondergronds depot gebouwd met het oog op de komst van automatische treinen die in Stockholm als eerste op lijn T13 zullen worden geïntroduceerd. Om dit mogelijk te maken is de hele lijn van een nieuw beveiligingssysteem voorzien.

De lijn bestaat uit de volgende metrostations:

Zie de categorie T13 stations van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Stations van de Stockholmse metrolijn T13
Norsborg · Hallunda · Alby · Fittja · Masmo · Vårby gård · Vårberg · Skärholmen · Sätra · Bredäng · Mälarhöjden · Axelsberg · Örnsberg · Aspudden · Liljeholmen · Hornstull · Zinkensdamm · Mariatorget · Slussen · Gamla Stan · T-Centralen · Östermalmstorg · Karlaplan · Gärdet · Ropsten