Staunton-schaakstukken
Staunton-schaakstukken zijn schaakstukken waarvan het ontwerp wordt toegeschreven aan Nathaniel Cooke. Ze dragen de naam van de Britse schaker Howard Staunton, die het gebruik van deze stukken heeft gepropageerd. Het is namelijk niet wenselijk dat een schaker geconfronteerd wordt met stukken waarvan hij het model niet kent, zodat hij bij aanvang van een partij met de stukken kennis moet maken. Schaakstukken volgens het Stauntonmodel (bij benadering) zijn door de FIDE dan ook voorgeschreven voor het schaken in competitieverband.
De eerste 500 sets werden met Stauntons handtekening verkocht. In 1849 kwamen de eerste schaakstukken van dit model beschikbaar en na een paar jaar was het gebruik van dit model algemeen geaccepteerd.
Hoewel er gesproken wordt van een standaardmodel, zijn er in de praktijk variaties mogelijk. Die variaties zijn zo gering, dat een speler er geen moeite mee zal hebben de stukken te herkennen. Men zal aan de Stauntonstukken steeds de volgende kenmerken vinden:
- koning: het hoogste stuk, met een kruis bovenop;
- dame: gedraaid volgens hetzelfde patroon als de koning, meestal ook even hoog, maar met een veelpuntige kroon;
- toren: heeft de vorm van een vestingtoren, op de top zijn kantelen aangebracht;
- loper: een uivormige bovenzijde waarin asymmetrisch een gleuf is gezaagd, gelijkend op de mijter van een bisschop;
- paard: een paardenkop. In tegenstelling tot de andere stukken kan het paard niet op een draaibank vervaardigd worden, waardoor dit het kostbaarste stuk is.
- pion: het kleinste stuk, met een bol bovenop.
Verder wordt natuurlijk geëist dat de zwarte en witte (vanouds soms rode en witte) stukken goed van elkaar te onderscheiden zijn. Ze hoeven niet werkelijk zwart en wit te zijn (al worden ze wel zo genoemd), maar de zwarte stukken moeten veel donkerder van kleur zijn. Het kleurverschil kan bereikt worden door verschillende houtsoorten te gebruiken of door de stukken te verven.