Spanners

De spanners (Geometridae) zijn een familie van vlinders. Ze werden vroeger ook wel landmeters genoemd vanwege de kenmerkende voortbeweging van de rupsen waarbij de rups een afstand lijkt af te passen. Ook de wetenschappelijke naam van de familie verwijst naar landmeten; geo (γη) betekent Aarde en metron (μέτρων) meten in Oudgrieks. Het is een grote familie met ruim 21.000 soorten, waarvan er bijna duizend in Europa voorkomen[1] en 300 in Nederland.[2]

Spanners
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:Insecta (Insecten)
Orde:Lepidoptera (Vlinders)
Superfamilie:Geometroidea
Familie
Geometridae
Leach, 1815
Rups
Afbeeldingen Spanners op Wikimedia Commons
Spanners op Wikispecies
Portaal    Biologie
Insecten

Kenmerken

Veel soorten hebben een smalle buik en brede, afgeronde vleugels. Deze worden gewoonlijk plat gehouden met de achtervleugels zichtbaar. Als zodanig zien ze er nogal vlinderachtig uit, maar toch zijn het in de meeste opzichten echte motten: de overweldigende meerderheid vliegt 's nachts, en de antennes van de mannetjes zijn vaak geveerd. De vrouwtjes van sommige soorten zijn ongevleugeld. Ze hebben bruine of groene camouflagekleuren. De vleugelspanwijdte varieert van 1,4 tot 7,4 cm.

Volwassen dieren hebben abdominale tympanale organen, een soort primitief gehoorzintuig bij insecten.[3]

Voortplanting

De eieren worden apart of in groepjes afgezet op schors, takjes of stengels van de waardplant.

Verspreiding en leefgebied

Deze familie komt wereldwijd voor op loof- en naaldbomen, struiken en kruidachtige planten.

Voortbeweging

De rupsen hebben een duidelijk herkenbare manier van voortbewegen: eerst wordt het achterlichaam tot aan de borst opgetrokken, zodat de rups de vorm van de Griekse letter omega heeft. Daarna wordt het voorlichaam vooruit geschoven, zodat de rups zich weer over de volle lengte uitspant. Hieraan ontleent de familie haar Nederlandstalige naam.

Onderfamilies, geslachtengroepen en geslachten

De familie is in negen onderfamilies opgedeeld.[4]

onderfamilie Archiearinae Fletcher, 1953
geslachten
onderfamilie Alsophilinae Herbulot, 1962
geslachten
  • Acalyphes
  • Archiearides
  • Archiearis
  • Caenosynteles
  • Dirce
  • Lachnocephala
  • Leucobrephos
onderfamilie Desmobathrinae Meyrick, 1886
onderfamilie Ennominae Duponchel, 1845
geslachtengroepen
  • Abraxini
  • Angeronini
  • Apeirini
  • Apochimini
  • Aspitatini
  • Azelinini
  • Baptini
  • Bistonini
  • Boarmiini
  • Bupalini
  • Caberini
  • Campaeini
  • Cassymini
  • Cheimopteni
  • Colotoini
  • Cystidiini
  • Desertobiini
  • Ennomini
  • Epionini
  • Erannini
  • Gnophini
  • Gonodontini
  • Hypochrosini
  • Lithinini
  • Macariini
  • Melanolophiini
  • Nacophorini
  • Odontoperini
  • Onychorini
  • Ourapterygini
  • Phaselini
  • Plutodini
  • Prosopolophini
  • Sphacelodini
  • Theriini
  • Wilemanini
onderfamilie Geometrinae Leach, 1815
geslachtengroepen
  • Comibaenini
  • Comostolini
  • Dysphaniini
  • Geometrini
  • Hemistolini
onderfamilie Larentiinae Duponchel, 1845
geslachtengroepen
  • Asthenini
  • Cataclysmiini
  • Chesiadini
  • Cidariini
  • Eudulini
  • Euphyiini
  • Eupitheciini
  • Hydriomenini
  • Larentiini
  • Lythriini
  • Melanthiini
  • Operophterini
  • Perizomini
  • Phileremini
  • Rheumapterini
  • Solitaneini
  • Stamnodini
  • Trichopterygini
  • Xanthorhoini
onderfamilie Oenochrominae Guenée, 1857
geslachten
  • Abraxaphantes
  • Adeixis
  • Adesmobathra
  • Afrophyla
  • Aglossophanes
  • Aletis
  • Almodes
  • Alsophiloides
  • Ametris
  • Antasia
  • Antictenia
  • Apotheta
  • Arcina
  • Arhodia
  • Aspilonaxa
  • Barrama
  • Carmala
  • Cartaletis
  • Cathaemacta
  • Cernia
  • Circopetes
  • Cortixa
  • Debos
  • Dichromodes
  • Dinophalus
  • Drepanopterula
  • Ecphyas
  • Enchocrana
  • Entogonia
  • Epidesmia
  • Epirranthis
  • Ergavia
  • Eumegethes
  • Gastrophora
  • Heteralex
  • Homospora
  • Hypographa
  • Lissomma
  • Loxorhombia
  • Macrotes
  • Monoctenia
  • Myinodes
  • Nearcha
  • Norsia
  • Nycticleptes
  • Oenochroma
  • Omoplatica
  • Onycodes
  • Palaeodoxa
  • Paraptychodes
  • Parepisparis
  • Phallaria
  • Phrataria
  • Phrixocomes
  • Phthorarcha
  • Physetostege
  • Pycnoneura
  • Racasta
  • Samana
  • Sarcinodes
  • Symphylistis
  • Systatica
  • Tapinogyna
  • Taxeotis
  • Thaumatographe
  • Theoxena
  • Trizodes
  • Xyridacma
  • Zanclopteryx
  • Zanclorhacos
  • Zeuctophlebia
onderfamilie Orthostixinae Meyrick, 1892
geslachten
  • Centronaxa
  • Naxa
  • Orthostixis
onderfamilie Sterrhinae Meyrick, 1892
geslachtengroepen
  • Cosymbiini
  • Cyllopodini
  • Rhodometrini
  • Rhodostrophiini
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.