Soldatenkeizers

De soldatenkeizers (235-285) is de naam die wel gegeven wordt aan de keizers die als commandant door hun (veelal opstandige) legioenen tot keizer waren uitgeroepen tijdens de Romeinse crisis van de 3e eeuw. Deze keizers volgden elkaar snel op; velen werden al kort na hun verkiezing door (handlangers van) rivalen vermoord. Vaak waren ze ook druk bezig de grenzen van het Imperium Romanum te verdedigen, waardoor ze zelden in Rome waren gedurende hun (meestal korte) regering. Een aantal van hen stierf op het slagveld ("in het harnas"), maar in veel gevallen werd de macht geüsurpeerd door andere legeraanvoerders, die meenden het rijk beter te kunnen verdedigen dan de zittende soldatenkeizer.

Decius liet zich meestal afbeelden in soldatenuitrusting

Het was pas onder Aurelianus dat het rijk zich kon herstellen.

Lijst van soldatenkeizers
Keizer Volledige naam Regering Bijzonderheden
vroege soldatenkeizers
Maximinus Thrax Gaius Iulius Verus Maximinus Thrax 235–238 eerste soldatenkeizer, door zijn eigen troepen vermoord
  Magnus (? Gaius Petronius) Magnus 235 tegenkeizer, omgebracht
  Quartinus onbekend 235 tegenkeizer, vermoord
Gordianus I Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus 238 (het zeskeizerjaar) regeert slechts 20 dagen lang, pleegt zelfmoord
Gordianus II Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus 238 regeert slechts 20 dagen lang, gesneuveld
Pupienus Marcus Clodius Pupienus Maximus 238 regeert met Balbinus, door de pretorianen vermoord
Balbinus Decimus Caelius Calvinus Balbinus 238 regeert met Pupienus, door de pretorianen vermoord
Gordianus III Marcus Antonius Gordianus 238–244 sterft op onduidelijke wijze tijdens een veldtocht tegen de Perzen
 Sabinianus (? Marcus Asinius) Sabinianus 240 tegenkeizer in Africa, vermoedelijk omgebracht
Philippus Arabs Marcus Iulius Philippus 244–249 begint de Duizendjaarfeesten van Rome, gesneuveld
 Philippus Caesar Marcus Iulius Severus Philippus 247–249 zoon en medekeizer van Philippus Arabs, vermoord
  Iotapianus Marcus F(ulvius?) Ru(fus?) Iotapianus 248 tegenkeizer in het oosten, door zijn eigen troepen gedood
 Pacatianus Tiberius Claudius Marinus Pacatianus 249 tegenkeizer aan de Donau, door zijn eigen troepen vermoord
 Silbannacus Mar. Silbannacus onduidelijk tegenkeizer in Germanië, door Decius belegerd
 Sponsianus onbekend onduidelijk tegenkeizer, enkel van muntvondsten gekend
Decius Gaius Messius Quintus Traianus Decius 249–251 gesneuveld in de strijd tegen de Goten
 Priscus Gaius Iulius Priscus 249–252 tegenkeizer in het oosten, broer van Philippus Arabs
 Licinianus Iulius Valens Licinianus 250 door de senaat gesteunde tegenkeizer
 Herennius Etruscus Quintus Herennius Etruscus Messius Decius 251 zoon en medekeizer van Decius, gesneuveld
 Hostilianus Gaius Valens Hostilianus Messius Quintus 251 zoon van Decius, medekeizer van Trebonianus Gallus; sterft aan de pokken
Trebonianus Gallus Gaius Vibius Trebonianus Gallus 251–253 door zijn eigen troepen vermoord
 Volusianus Gaius Vibius Afinius Gallus Veldumnianus Volusianus 251–253 medekeizer van zijn vader Trebonianus Gallus, vermoord
Aemilianus Marcus Aemilius Aemilianus 253 door zijn eigen troepen vermoord
Valerianus Publius Licinius Valerianus 253–260 wordt door de Sassaniden gevangengenomen
 Uranius Antoninus Lucius Iulius Aurelius Sulpicius Uranius Antoninus 253/254 tegenkeizer in Syrië
 Mereades onbekend onduidelijk tegenkeizer in het oosten, omgebracht
Gallienus Publius Licinius Egnatius Gallienus 253–268 zoon van Valerianus; door officieren vermoord
 Saloninus Publius Licinius Cornelius Saloninus 260 zoon van Gallienus; vermoord door Postumus
 Ingenuus Titus Fulvius Iunius Ingenuus 260 tegenkeizer in Pannonia, doodsoorzaak is onduidelijk
 Regalianus Publius C(assius?) Regalianus 260 tegenkeizer aan de Donau, door zijn eigen troepen gedood
 Macrianus Minor Titus Fulvius Iunius Macrianus 260/261 tegenkeizer in het oosten, vermoord
 Quietus Titus Fulvius Iunius Quietus 260/261 tegenkeizer in het oosten, door de bevolking gedood
 Ballista Callistus 261 Ondersteuner van de Macriani, door Odaenathus vermoord
 Piso Calpurnius Piso Frugi 261 tegenkeizer, door de troepen van Valens Thessalonicus gedood
 Valens Thessalonicus Valens Thessalonicus 261 tegenkeizer in Griekenland, door zijn eigen troepen gedood
 Memor onbekend 261/262 Ondersteuner van de Macriani, omgebracht
 Mussius Aemilianus Lucius Mussius Aemilianus 261/262 Ondersteuner van de Macriani, omgebracht
 Aureolus onbekend 268 tegenkeizer in Milaan, door de praetorianen gedood
 Celsus onbekend onduidelijk tegenkeizer in Africa, mogelijk fictief
 Trebellianus onbekend onduidelijk tegenkeizer in Klein-Azië, mogelijk fictief
keizer van het Gallische keizerrijk
Postumus Marcus Cassianus Latinius Postumus 260–269 door zijn eigen troepen vermoord
  Laelianus Ulpius Cornelius Laelianus 269 tegenkeizer, door zijn eigen troepen gedood
Marius Marcus Aurelius Marius 269 door zijn eigen soldaten vermoord
Victorinus Marcus Piav(v)onius Victorinus 269–271 verloor Spanje, door een officier vermoord
  Domitianus onbekend 271 is slechts enkele dagen tegenkeizer
Tetricus I Gaius Pius Esuvius Tetricus 271–274 door Aurelianus belegerd en afgezet
  Tetricus II Gaius Pius Esuvius Tetricus 273–274 medekeizer van zijn vader Tetricus I
Late soldatenkeizers
Claudius Gothicus Marcus Aurelius Claudius Gothicus 268–270 verslaat de Goten, sterft aan de pest
  Censorinus onbekend 269/270 tegenkeizer, mogelijkerwijze fictief
Quintillus Marcus Aurelius Claudius Quintillus 270 pleegt na 77 dagen zelfmoord
Aurelianus Lucius Domitius Aurelianus 270–275 herstelt de rijkseenheid (Restitutor Orbis), vermoord
  Vabalathus Lucius Iulius Aurelius Septimius Vaballathus Athenodorus 270–272 tegenkeizer in het oosten, zoon van Zenobia
  Felicissimus onbekend 271 tegenkeizer in Rome, in de strijd gevallen
  Septimius onbekend 271 tegenkeizer in Dalmatië, door zijn eigen troepen gedood
  Urbanus onbekend 271/272 tegenkeizer, door de troepen van Aurelianus gedood
  Firmus onbekend 272 ondersteuner van Zenobia, omgebracht
Florianus Marcus Annius Florianus 276 broer van Tacitus, door zijn eigen troepen vermoord
Probus Marcus Aurelius Probus 276–282 door ontevreden soldaten vermoord
  Saturninus Iulius Saturninus 280 tegenkeizer in Egypte, door zijn eigen troepen vermoord
  Bonosus onbekend 281 tegenkeizer aan de Rijn, pleegt zelfmoord
  Proculus onbekend 281 tegenkeizer in Gallië, omgebracht
Carus Marcus Aurelius Carus 282/283 op veldtocht in Perzië door de bliksem getroffen
Carinus Marcus Aurelius Carinus 283–285 door een officier vermoord
  Numerianus Marcus Aurelius Numerius Numerianus 283/284 medekeizer, door de praefecti praetorio vermoord
  Julianus I Marcus Aurelius Sabinus Iulianus 284/285 tegenkeizer in Italië, ten val gebracht
Keizer Volledige naam Regering Bijzonderheden
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.