Slag bij Argentovaria

In 377 stuurde de West-Romeinse keizer Gratianus een deel van zijn troepen naar de oostelijke provincie Illyria ter ondersteuning van de Oost-Romeinse keizer Valens, die zich opmaakte voor een oorlog tegen de binnendringende Hunnen en Goten. De Alemannen raakten op de hoogte van deze troepenbewegingen door een keizerlijke lijfwacht afkomstig uit de Alemaanse gelederen die op verlof thuis vertelde van deze voorbereidingen.

De hoofdmannen van de Alemannen kwamen bijeen en bespraken de mogelijkheden om het Romeinse Rijk binnen te vallen voor buit. Uit alle Allemaanse gebieden werden krijgers opgeroepen zich te verzamelen voor een krijgstocht. Volgens de bronnen omvatte deze troepenmacht 40.000 gewapende mannen en was hun aanvoerder koning Priarius. De Alemaanse legerschaar stak in de winter de bevroren Rijn over trok zonder noemenswaardig tegenstand te ondervinden de provincie Gallië binnen. Rovend en plunderend trok het rond, boerenhoeves en nederzettingen werden gebrandschat en de bewoners vermoord of als slaven meegevoerd. Toen Keizer Gratianus februari 378 hoorde van de inval liet hij in allerijl zijn llyrische legioenen terughalen uit het oosten. Omstreeks mei herenigde dit leger zich met de achtergebleven troepen in Gallië. Dit grote leger stond onder commando van twee bekwame generaals Naniemus en Mallobaudes en trok spoedig op tegen de Alemannen.

In de buurt van de tegenwoordige stad Colmar, in de Elzas (Frankrijk), lag een nederzetting dat door de Romeinen Argentovaria genoemd, hier stuitte het Romeinse leger op de hoofdmacht van de Alemannen onder leiding van koning Priarius. In de veldslag die daarop volgde waren de Alemannen de onderliggende partij. Volgens Ammianus werden de Alemannen vernietigend verslagen. Ze leden zware verliezen tegen de Romeinen en slechts 5000 van hun overleefden de slag, ze vluchtten in de dichte bossen van het Zwarte Woud op een steile bergkam. De Romeinen waren niet in staat om de steile hellingenberg te beklimmen men en de vluchtelingen te omsingelen. De Alemannen konden echter keer op keer ontsnappen aan de koppig achtervolgende Romeinen. Uiteindelijk capituleerden ze en vroegen om genade. Dat werd toegestaan in ruil voor deelneming in het Romeinse leger.

• Ammianus Marcellinus, Romeins historicus