Sauroposeidon

De vindplaats van Sauroposeidon in het zuidoostelijke deel van Atoka County

Het holotype OMNH 53062 werd in mei 1994 door Robert Cross, een hondentrainer bij de McLeod-gevangenis, tijdens het met zijn honden verkennen van de grenzen van het zeer uitgebreide gevangenisterrein gevonden op het land van boer Harvey Arnold in Atoka County in Oklahoma, niet ver van de locatie waar Acrocanthosaurus gevonden was op het land van diens vader Herman Arnold. Cross had al eerder fossielen opgespoord. Richard Cifelli en een team van het Oklahoma Museum of Natural History groeven de botten op in mei en augustus 1994. De vondst bestond uit vier aaneengesloten nekwervels, de vijfde tot en met de achtste (vanaf de kop) met hun gepaarde nekribben. De wervels werden gevonden in een laag kleigesteente van de Antlersformatie die 110 miljoen jaar geleden ontstond. Dit plaatst Sauroposeidon in het onder-krijt, meer bepaald op de grens tussen het Aptien en het Albien. Oorspronkelijk dacht men, vanwege de langgerekte vorm en ongewone grootte, dat het fossiele boomstammen waren.

De botten werden dus opgeslagen tot Dr. Cifelli ze in 1999 aan een afgestudeerde student, Mathew Wedel, gaf om ze te bestuderen als onderdeel van een universitair onderzoeksproject. Nadat ze de ware aard van de vondst hadden ontdekt, maakten ze een persbericht openbaar in oktober 1999, gevolgd in maart 2000 door een officiële publicatie van hun ontdekking in het Journal of Vertebrate Paleontology waarin Cifelli, Wedel en radioloog Richard Kent Sanders de typesoort Sauroposeidon proteles benoemden.

In een opvolgende publicatie uit 2000 werden de wervels meer in detail beschreven.

In 2011 en 2012 stelde Michael D'Emic dat Paluxysaurus Rose 2007, in Texas gevonden in lagen van ongeveer gelijke ouderdom, een jonger synoniem van Sauroposeidon zou zijn. Beide vormen hebben gelijksoortige langgerekte halswervels en hun verschillen zouden volgens D'Emic veroorzaakt zijn door het feit dat Paluxysaurus op veel jongere exemplaren gebaseerd is. Indien dit juist zou zijn, is van Sauroposeidon veel meer fossiel materiaal bekend want de in 2007 aan Paluxysaurus toegewezen fossielen omvatten ook delen van de schedel, de rest van de wervelkolom en de ledematen.

Vergelijking van de grootte van Sauroposeidon met die van een mens. De botten die zichtbaar zijn in het dier zijn misschien alle resten die er van Sauroposeidon gevonden zijn

Sauroposeidon werd in 2000 op zo'n achtentwintig meter lang geschat met de kop volgens Wedel op ongeveer zeventien meter hoogte, zo hoog als een flatgebouw van zes verdiepingen. De neklengte werd in 2000 geschat op 11,25 tot 12 meter. Wedel stelde dat als Sauroposeidon de bouw had van Brachiosaurus, het gewicht tussen de vijftig en zestig ton moet hebben gelegen, maar liet de mogelijkheid open dat het dier lichter gebouwd was.

De vier halswervels van het holotype

In de tweede publicatie uit 2000 werd een herziene reeks van onderscheidende kenmerken gegeven. De wervellichamen van de nek zijn extreem langwerpig; ze zijn vijfmaal langer dan hoog. De richel tussen het wervellichaam en de parapofyse, het facet voor de onderste ribkop, loopt door de uiterste achterrand van het wervellichaam. De diapofyse, het uitsteeksel dat het facet draagt voor de bovenste ribkop is op een derde van de lengte achter de bolle voorkant van het wervellichaam gelegen. De doornuitsteeksels hebben diep uitgeholde zijvlakken die bij de voorste halswervels zelfs doorboord zijn. De centrale zijdelingse pleurocoelen, pneumatische uithollingen, zijn zeer groot en lopen naar achteren door tot aan het achterste gewrichtsfacet van het wervellichaam. De interne botstructuur bestaat volledig uit kleine luchtkamertjes die gescheiden worden door beenschotten die in dikte variëren van één tot drie millimeter. De totale lengte van iedere nekrib bedraagt drie of meer centrumlengten.

De nek van Sauroposeidon is lang maar er zijn langere

De afmetingen van de nekwervels van Sauroposeidon, samen waren ze ruim vier meter lang, laten zien dat de nek ongeveer een derde langer was (maar slechts een zesde breder) dan bij zijn verwant Brachiosaurus. Een van de halswervels van het holotype, vermoedelijk de achtste, is met 140 centimeter de langste die van enig dier bekend is. Ze waren, zoals onderzoek door R. Kent Sanders aantoonde, extreem gepneumatiseerd, dat wil zeggen: gevuld met luchtholten. Zo'n 90% van de wervel was lucht en de botwanden zijn op sommige plaatsen niet dikker dan 0,6 mm. De luchtholten waren vermoedelijk weer verbonden met een systeem van luchtzakken. De nek was zo een lichte constructie en kon ook dienen voor koeling: een zo groot dier liep steeds het gevaar van oververhitting. De maximale hoogte waarop de kop geheven kon worden is niet helemaal zeker omdat die afhankelijk is van de onderlinge bewegelijkheid van de wervels; deze is niet goed bekend. Sommige geleerden schatten die op een maximale zes graden per wervel; in dat geval was de hoogte slechts een veertien meter.

Sauroposeidon werd in 2000 in de Brachiosauridae geplaatst. Het onderzoek door D'Emic had echter mede tot uitkomst dat Paluxysaurus een lid was van de Titanosauria, wat dan ook voor Sauroposeidon zou gelden indien beide taxa identiek zijn.

Sauroposeidon is een van de zes dinosauriërs die werden gebruikt in de miniserie Clash of the Dinosaurs van Discovery Channel.