Rijsterborgherpark
Het Rijsterborgherpark of Singelplantsoen is een stadspark gelegen tussen het Station Deventer en de binnenstad van Deventer. In de Deventer volksmond heet dit park 'Het oude plantsoen.'
Rijsterborgherpark
| ||
 | ||
Rijsterborgherpark met buitengracht | ||
| Type | stadspark | |
| Locatie | Deventer | |
| Coördinaten | 52° 15′ NB, 6° 9′ OL | |
| Opening | 1887 | |
| Monumentnummer | 12850 | |
| Monumentstatus | Rijksmonument | |
| Voorzieningen | Vogeleiland | |
| Detailkaart | ||
  | ||
Het Rijsterborgherpark werd na 1874 aangelegd op een deel van de vestingwerken van Deventer. Rond 1620 waren deze versterkingen buiten de muren van de stad aangelegd. Al in 1852 kwam er tussen de Noordenbergpoort en de voormalige Brinkpoort over de bolwerken een 'wandeling' die het Rijsterborgherpad genoemd werd, naar ingenieur en kapitein J.H.L. Rijsterborgh een van de ontwerpers van de Boreelkazerne ter stede. Tuinarchitect Leonard Anthony Springer ontwierp, nadat de vesting Deventer in 1874 was opgeheven, in opdracht van de gemeente in 1887 het park.
Het Rijsterborgherpark liep tijdens de Tweede Wereldoorlog flinke schade op door geallieerde bombardementen bedoeld voor het nabije station en de spoorbrug. Gerard Bleeker maakte in de periode 1948 - 1952 een nieuw ontwerp waarvan de uitvoering in 1954 was afgerond. In 1968 kwam het park op de rijksmonumentenlijst.
Het park werd in 1985 verrijkt met een beeldenroute. Er werd een aantal kunstwerken geplaatst waaronder het beeld Europa en de stier van Pieter d' Hont uit 1963, ook herstelde men de fontein in de Buitengracht. Het Vogeleiland biedt na een grote renovatie in 1992 weer ruimte aan een restaurant, een muziekkoepel en een dierenparkje.
Door een windhoos sneuvelden op 9 september 1998 meer dan honderd monumentale bomen. Buurgemeenten Zwolle, Bathmen en Voorst stelden nieuwe bomen beschikbaar en Deventer burgers zamelden geld in voor het herstel. Het Rijsterborgherpark is sindsdien geheel gerestaureerd in de geest van het oude ontwerp van Springer. Het resultaat is een open park met naast oude bomen veel jonge aanplant en veel voor iedereen goed begaanbare paden van asfalt.
Vogeleiland
Op een van de werken van de voormalige vestinggordel werd door ontwerper Springer in de buitengracht een via een rustieke brug bereikbaar eilandje geprojecteerd. Er kwam een heuvel met rotsformaties en een 'ravijn', slingerpaadjes en op het hoogste punt een muziekkoepel. Rond 1900 stond er al een duiventil en volières met exotische vogels. Later kwam er ook een onderkomen met wasberen en apen. De Deventer bevolking bezocht het Vogeleiland graag.
Vanaf de jaren 1960 verloederde het eiland door vandalisme en gebrekkig onderhoud en werd het voor publiek afgesloten. Het gemeentebestuur stelde rond 1980 voor de gracht rond het eiland te dempen en er zo een integraal onderdeel van het Rijsterborgherpark van te maken. Vanuit de bevolking kwam daartegen bezwaar. Er werd een stichting opgericht en architect Piet Ghijsen ontwierp een horecapaviljoen en nieuwe dierenverblijven. Er kwam weer een muziekkoepel en een enorme volière in de vorm van een ei. De kern van het Springer-ontwerp bleef echter intact. De zorg om vandalisme en veiligheid bleef. Nadat gesubsidieerde banen voor toezicht en dierverzorging niet meer beschikbaar waren trad wederom verloedering in. Er werd in 1999 op het eiland zelfs een parkwachter vermoord.[1] In 2016 nam de gemeente de verantwoordelijkheid voor het beheer grotendeels over met de intentie een na de windhoos van 1998 opgesteld, maar nooit uitgevoerd plan, alsnog een kans te geven.
Externe link
| Bronnen, noten en/of referenties |
 |
Zie de categorie Rijsterborgherpark, Deventer van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |