Reider Ae

De Reider Ae of Reider Ee was als voortzetting van de Westerwoldse Aa de belangrijkste stroom in Reiderland (Noordoost-Groningen). De Reider Ae boog op de plek waar de huidige Westerwoldse Aa in de (destijds veel kleinere) Dollard uitmondt naar het noordwesten af en bereikte ter hoogte van de huidige Punt van Reide de Eems.

De naam Reider Ae duikt pas in het begin van de 17e eeuw op; oudere documenten spreken uitsluitend over de Ae of Ee. Een kaart uit 1616/17 stelt dat het bij deze naam om de Pekel A gaat, die hier als de Olde Pekel A alias Reijder A wordt aangeduid.[1] Ook de Rensel wordt in 1559 die Rhydt genoemd. Het vroegere tracé van de Westerwoldse Aa bij Blijham stond in de 17e eeuw bekend als Olde Ae of Oude Recker Aa.

De Reider Ae deelde het Reiderland in tweeën. Nog vóór de eerste doorbraak van de Dollard werd Reiderland bestuurlijk verdeeld en viel het gebied ten oosten van de Reider Ae toe aan Oost-Friesland. Met welk recht Reiderland werd verdeeld is niet beschreven en blijft onbekend. De situatie was sinds 1427 al een feit. Mogelijk is het te wijten aan de heersende twisten van de Schieringers en Vetkopers aan het begin van de vijftiende eeuw. In een vervalste akte uit de zestiende eeuw, gedateerd op 1454, werd later de Reider Ae genoemd als grens van het graafschap Oost-Friesland.

Ook na de doorbraak van de Dollard had de Reider Ae een redelijk stabiel verloop, totdat deze aan het begin van de achttiende eeuw naar het noordwesten begon te verschuiven. De Reider Ae was sinds de 15e eeuw steeds de (lands)grens tussen Nederland en Duitsland geweest. Het grillige verschuiven van de stroom heeft tot herhaaldelijke conflicten geleid en is nooit afdoende en tot volle tevredenheid van beide landen afgewikkeld. Tegenwoordig wordt de naam van Reider Ae nauwelijks nog gebruikt. In plaats daarvan wordt de naam van Westerwoldse Aa of Buiten Aa gebruikt voor de stroom in het Dollardgebied.