Postzegels van Azerbeidzjan

En postkaart van Azerbeidzjan naar Duitsland in de periode van tsaristisch Rusland, 1896.

De eerste Azerbeidzjaanse postdiensten ontwikkelde zich in de vroege 19de eeuw, toen het gebied onderdeel werd van het Keizerrijk Rusland. Het eerste postkantoor werd er geopend in 1818 in Yelizavetpol, het hedendaagse Ganja. Later volgde kantoren in Quba, Shusha, Shamakhi, Lankaran, Nukha (nu Shaki) en Salyan. Postzegels en poststempels werden vanaf 1858 gebruikt. Deze waren puntstempels. Later werden dit gedateerde stempels.

Postzegel ten tijde van de Democratische Republiek Azerbeidzjan, 1919.

de eerste postzegels van de Democratische Republiek Azerbeidzjan werden uitgebracht in 1919. Het ging om een reeks van toen zegels met frankeerwaardes tot 50r. Er bestaan twee drukken van: één uit 1919 op wit papier met een witte gom en één uit 1920 op bruingeel papier met een gele of zelfs zonder gom. De eerste versie is eerder een zeldzaamheid en er bestaan dan ook veel valse exemplaren van.[1]

Postzegel ten tijde van de Azerbeidzjaanse Socialistische Sovjetrepubliek, 1921.

Op 27 april 1920 bezette Sovjettroepen de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe. De Sovjets richtte de Azerbeidzjaanse Socialistische Sovjetrepubliek (ASSR) op, als deel van de Sovjet-Unie. De ASSR bracht in 1921 een postzegelreeks uit van 15 zegels met als onderwerp lokale en politieke taferelen, alsook oliebronnen en een moskee. Kort daarop bracht men liefdadigheidszegels uit ten voordele van de hongersnood in het land. Ook werden er in 1922 zegels uitgegeven met lokale overdrukken.[1]

Net zoals bij de postzegels van Armenië gaf de Sovjet-Unie zelf ook postzegels uit met typisch Azerbeidzjaanse onderwerpen. het ging om een 60-tal zegels, met als onderwerpen onder andere prominente personen, gebouwen, bloemen, dieren etc.[1]

In de periode van de Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek (TSFSR), die duurde van 1922 tot 1936, verving de Sovjet-Unie de postzegels van Azerbeidzjan, alsook die van Armenië en Georgië, door eigen Sovjet-postzegels. In de beginperiode ging dat nog gepaard met een overdruk, maar dat viel al snel weg. Na 1936 verschenen er terug postzegels van de ASSR, die parallel geldig waren met de postzegels van de Sovjet-Unie. Dit duurde tot 1991.[1]

Op 18 augustus 1991 werd Azerbeidzjan een onafhankelijke staat. Zeven maanden later, op 26 maart 1992, verschenen de eerste postzegels van de nieuwe staat. Het opschrift dat de landsnaam aanduid is sindsdien AZƏRBAYCAN. In tegenstelling tot andere ex-Sovjetstaten. In hetzelfde jaar werd het nationale postbedrijf Azərpoçt opgericht. Reeds in 1999 volgde een herstructurering. Ook de zegeldrukkerij Azermarka startte in 1992 met haar activiteiten. Op 1 april 1993 vervoegde Azerbeidzjan de Wereldpostunie. De eerste postzegel die personen afbeelde, werd in datzelfde jaar uitgegeven. Het ging om een zegel met de afbeelding van president Heydar Aliyev. De eerste postzegels met een frankeerwaarde in de eigen nationale munteenheid, de Azerbeidzjaanse manat, werden dan weer in omloop gebracht in oktober 1992.[noot 1] Voordien werd nog, zij het tijdelijk, de Sovjetroebel als munteenheid gebruikt om de frankeerwaarde uit te drukken.