Pite älv

De Pite älv is een Zweedse rivier die ontstaat bij de grens tussen Zweden en Noorwegen. Het gebied staat bekend onder de naam Sulitelma. De rivier is de dertiende grote rivier geteld vanaf de Finse grens. Het stroomgebied van de 403 kilometer lange rivier is 11.285 km². De rivier is vanwege haar wild karakter zeer in trek bij wildwaterkanoërs en vissers. Per seconde stroomt er 180 m³ door de rivier.

Stroomgebied van de Pite älv.
Treinbrug/verkeersbrug bij Moskosel.
Verkeersbrug bij Moskosel.

Stroomgebied

Een aantal bergbeken levert haar water af aan het meer Pieskehaure. Dat meer watert aan de zuidoostpunt af in de Pite älv. Vanaf dat moment slingert de rivier naar het zuidoosten, zoals de meeste rivieren in Norrbottens län. De loop van de rivier is niet altijd even duidelijk, door de vele meren en moerassen. Daarbij komt dat het gebied vrijwel onbewoond is, op rondtrekkende Saami na. Na 260 kilometer te hebben gestroomd kruist de rivier de Inlandsbanan en dat is eigenlijk het eerste contact met de mensheid. Een bijzonderheid aan de brug is dat verkeer en trein over dezelfde smalle brug moeten, dat levert weinig problemen op: verkeer is hier nauwelijks en de trein komt hier enkel in de zomer twee keer per dag langs. Voor fietsers en motorrijders echter is het zeer gevaarlijk.

Bewoond gebied

Even later kruist de rivier ten noorden van Moskosel de Europese weg 45. De brug over de rivier moest hier in de jaren 80 vernieuwd en verplaatst worden, omdat de rivier ter plaatse een te grote stroomsnelheid had. Afgevoerd en af te voeren materiaal hadden de fundamenten van de oude brug aangetast. Ook de nieuwe brug krijgt daarmee te maken.

Vlak voor het dorp Vidsel heeft de rivier in Storforsen haar grootste waterval. Vanaf dan stroomt de rivier door gebied dat regelmatig bewoond is. Grote steden liggen niet aan de rivier. Na Vidsel doet de rivier Älvsbyn aan om uit te monden in een binnenlands liggend fjordenstelsel ten zuidwesten van de stad Piteå. Via opnieuw fjorden komt het water uiteindelijk via de Pitsundet terecht in de Botnische Golf.

Nationale rivier

Naar analogie van een nationaal park is de Pite älv in 1993 tot 'nationale rivier' verklaard. Dit houdt in dat er geen waterkrachtcentrales in de rivier mogen worden gebouwd en dat elke vorm van kanalisatie verboden is. Zo wordt getracht de natuurlijke loop van de rivier te behouden en populaties trekkende vissoorten (zoals zalm) te beschermen. De andere drie nationale rivieren van Zweden zijn de Vindelälven, de Torne älv en de Kalixälven.

Zijrivieren en watervallen

Belangrijkste zijrivieren zijn:

  • Abmorivier
  • Varjisån
  • Vistån

Watervallen zijn:

  • Benbryteforsen
  • Brudforsen
  • Fällforsen
  • Storforsen
  • Trångforsen
  • Åkerselforsen
  • Trollforsarna

De Kleine Pite älv is volgens officiële instanties geen zijrivier van de Pite älv. De rivier stroomt in het eerste fjordengebied, waar de Pite älv haar water al heeft afgestaan.

Bron

  • Gegevens omtrent lengte, stroomgebied en Kleine Pite älv van SMHI, de Zweedse instantie voor waterhuishouding.
Zie de categorie Pite älv van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.