Pentafluorethaan
Pentafluorethaan, HFK-125 of HFC-125 is een gasvormige gefluoreerde koolwaterstof. Het is een onbrandbaar gas en zwaarder dan lucht. Het heeft geen ozonafbrekend vermogen, maar wel een hoog aardopwarmingsvermogen: 3.500 keer dat van koolstofdioxide.
Pentafluorethaan
| ||||
Structuurformule en molecuulmodel | ||||
Structuurformule van pentafluorethaan | ||||
Algemeen | ||||
Molecuulformule (uitleg) | C2HF5 | |||
IUPAC-naam | 1,1,1,2,2-pentafluorethaan | |||
Andere namen | HFC-125, R125, Freon 125 | |||
Molmassa | 120,02 g/mol | |||
SMILES | FC(F)C(F)(F)F | |||
CAS-nummer | 354-33-6 | |||
EG-nummer | 206-557-8 | |||
PubChem | 9633 | |||
Beschrijving | Kleurloos gas | |||
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | ||||
H-zinnen | H280 | |||
EUH-zinnen | geen | |||
P-zinnen | P410 - P403 | |||
VN-nummer | 3220 | |||
Fysische eigenschappen | ||||
Aggregatietoestand | gasvormig | |||
Kleur | kleurloos | |||
Dichtheid | 1,19 × 10−3 g/cm³ | |||
Smeltpunt | −103 °C | |||
Kookpunt | −48,5 °C | |||
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | ||||
|
Synthese
Pentafluorethaan wordt bereid door de omzetting van tetrachlooretheen met behulp van waterstoffluoride:
Een alternatieve methode is de fluorering van 2,2-dichloor-1,1,1-trifluorethaan met waterstoffluoride en een katalysator:
Toepassingen
Het wordt gebruikt als koelmiddel. Voor die toepassing wordt pentafluorethaan meestal aangeduid als R125 of Freon 125. Het is ook een bestanddeel van koelmiddelen R507 (50/50 mengsel met 1,1,1-trifluorethaan) en R410A (een azeotroop mengsel met difluormethaan) die in nieuwe koelsystemen gebruikt worden als vervanger van fluorchloorkoolwaterstoffen (freonen).
Pentafluorethaan wordt ook gebruikt in brandblussystemen om gesloten ruimten te beschermen. Het gas absorbeert de thermische energie van het vuur sneller dan ze wordt voortgebracht, zodat een brand zichzelf niet kan onderhouden. Het vormt ook vrije radicalen die de chemische kettingreacties onderbreken die in een brand optreden. Het is geschikt voor de bescherming van ruimten met waardevolle inhoud, waar een sprinklerinstallatie of een andere blusmethode met water schade zou aanrichten aan de inhoud. Voor deze toepassing is pentafluorethaan een niet-ozonafbrekend alternatief voor Halon 1031 (broomtrifluormethaan).
Externe links
- (en) MSDS van pentafluorethaan
- (en) Gegevens van Pentafluorethaan in de GESTIS-stoffendatabank van het Duitse Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung (IFA) (JavaScript vereist)