Pedaal (fiets)

Het linker pedaal wordt gemonteerd met linkse schroefdraad, om te voorkomen dat het tijdens het fietsen loskomt door mechanische precessie. Hoewel het linkerpedaal rechtsom draait ten opzichte van de crank, drukt de kracht van de voet de schroefdraad tegen de fitting op een punt dat linksom draait (tegen de klok in) ten opzichte van de crank. Dit resulteert door de wrijving in een linksom draaiende beweging van het schroefdraad, waardoor een rechtse schroefdraad langzaam losgedraaid zou worden. Vandaar dat het linkerpedaal een linkse schroefdraad gebruikt, wat betekent dat je bij de montage het linkerpedaal linksom moet vastdraaien.

Omdat het rechterpedaal aan de andere zijde zit, is de draairichting omgekeerd ten opzichte van het linkerpedaal. Voor het rechterpedaal wordt daarom gewone rechtse schroefdraad gebruikt om te voorkomen dat het pedaal los wordt gedraaid tijdens het fietsen.

Bij het monteren kan het best het schroefdraad worden ingevet. Dit voorkomt roest en zorgt ervoor dat ze niet vast komen te zitten. Er zijn drie maten schroefdraad, één kindermaat en twee maten voor volwassenen. De meest gebruikelijke maat voor volwassenen is 9/16 inch x 20TPI, dat is in mm 14,28 x 1,27. De zgn. Franse maat is metrisch; 14 x 1,25 mm. Omdat deze twee maten zeer dicht bij elkaar liggen zijn zij moeilijk te onderscheiden, zij zijn echter niet verwisselbaar.

De meeste pedalen worden met een steeksleutel gemonteerd. Bij sommige pedalen is een gewone steeksleutel te dik. Bovendien kunnen pedalen erg vast zitten, zodat er veel kracht moet worden gezet. Beide bezwaren zijn op te lossen met een pedaalsleutel, dat is een steeksleutel die platter en langer is dan een gewone steeksleutel.

Er zijn ook pedalen die met een inbussleutel gemonteerd worden.

Om efficiënt te kunnen fietsen is het gewenst dat de bal van de voet op het pedaal rust. Er wordt ook gefietst met het pedaal in de holte tussen hak en zool. Het rijden met toeclips of klikpedalen is een manier om de juiste houding aan te wennen.

Racefietsen worden met andere pedalen uitgerust dan gewone stadsfietsen.

In het verleden waren de pedalen van metaal en gebruikte men, voor goede grip, een zogenaamde toeclip (teenklem) waarin de punt van de schoen werd gestoken.

Bij nieuwe generaties fietspedalen gebruikt men klikpedalen waar de schoenen aan vastklikken. Hiervoor is het nodig dat een passend metalen plaatje aan de schoenzool wordt gemonteerd. Nadeel daarvan is dat zo'n schoen niet goed geschikt om op te lopen - het plaatje wordt ermee beschadigd. Een klikverbinding kan worden losgemaakt door met de hak van de voet een buitenwaarts draaiende beweging te maken.

In Nederland is het verplicht dat de pedalen zijn voorzien van gele retroreflectoren.[1] De op- en neergaande pedalen maken een fiets voor het achteropkomende verkeer duidelijk zichtbaar.

Er bestaan pedalen met rode leds die door een ingebouwde dynamo worden gevoed.[2]

• SPD-pedaal