Pathologie

De aanhangers van de somatogenie stellen dat het gehele vraagstuk van gezondheid en ziekte te herleiden is tot zich in het lichaam afspelende fysische en fysiologische processen. Enkel objectief vaststelbare ziekten ("diseases") met een duidelijke objectieve oorzaak 'tellen', het zich ziek voelen ("illness") rekent deze school niet tot ziek zijn. Disease en illness kunnen dus los van elkaar staan: iemand kan zich ziek voelen zonder objectief gezien ziek te zijn, of iemand kan objectief gezien ziek zijn zonder zich daadwerkelijk ziek te voelen. Deze eerste school heeft dus geen aandacht voor de psychologie, dit in tegenstelling tot de tweede school: de psychogenie.

De psychogenie gelooft dat een ziekte (mede) wordt veroorzaakt door psychologische oorzaken. Een belangrijk aanhanger van deze school was Freud, die stelde dat je ziek kunt worden door een persoonlijk probleem dat je naar het onderbewuste verdringt. De oorzaak kan in dat geval niet objectief worden vastgesteld.

De derde benadering is die van de "stress": stress treedt op wanneer een individu niet kan omgaan met de prikkels die zijn omgeving op hem uitoefent; dit verlies van controle kan leiden tot een aandoening. Bij optredende stress kan sprake zijn van zowel achterliggende somatogenie als psychogenie: negatieve prikkels uit de omgeving gecombineerd met persoonlijke problemen.

De vierde school is die van de sociogenie: deze denkrichting ziet maatschappelijke en culturele factoren als de belangrijkste of zelfs enige oorzaak van ziekte (sickness). Zij stelt bijvoorbeeld dat ziek zijn gedefinieerd kan worden als een afwijking van een door een bepaald maatschappelijk systeem gestelde norm. Deze normen zullen in de tijd en in de verschillende sociale klassen en culturen anders zijn. Het is ook de sociogenie die bestudeert of er verbanden bestaan tussen gezondheid en armoede.