Opvlieger

Opvlieging, opvlieger, vapeur, congestie of opstijging zijn de benamingen voor een verschijnsel dat optreedt bij vrouwen die in de overgang zijn. Plotselinge hitte en transpiratie treden op door verwijding van de bloedvaten in de huid van het gezicht, de hals en de borst. Opvliegingen komen in meer of mindere mate voor bij 80% van de vrouwen in de overgang.

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Een opvlieger ontstaat doordat het temperatuurcentrum (of warmtecentrum) in de hersenen ontregeld raakt door onbekende oorzaak. Zij ontstaan waarschijnlijk door schommelingen in het hormoonevenwicht. Het centrum heeft onder normale omstandigheden een zekere tolerantiemarge van vier tiende graad waarbinnen schommelingen van de lichaamstemperatuur worden toegelaten. Bij vrouwen met opvliegers is die marge versmald, waardoor zij het snel te warm hebben. Het lichaam wil de warmte zo snel mogelijk kwijt en zorgt dat de bloedvaten in de huid zich verwijden, waardoor de opvlieger ontstaat. Rokende vrouwen hebben vaker opvliegers in de overgang, ook worden de klachten erdoor verergerd.

De aanval is maar van korte duur. Na enkele minuten treedt meestal een tegenovergesteld effect op, de vrouw voelt zich dan koud, rillerig en moe. Het aantal aanvallen is sterk wisselend, van elk kwartier één tot een enkele aanval in de week of de maand. Ook het tijdstip van optreden van de aanvallen varieert sterk: soms gaan ze vooraf aan de eigenlijke overgang, vaak zijn ze gedurende de gehele periode aanwezig, soms ook treden ze juist op in een periode erna.

Er bestaan nog meer alternatieve termen, zoals stuwing of de Engelse termen flush, hot flush en hot flash.