Op hoop van zegen (1986)

Nadat de vijftienjarige Barend, de jongste zoon van Knier, wier man en twee kinderen op zee zijn omgekomen, voor zijn ogen een schipper heeft zien doodgaan wijst hij het uitzichtloze vissersleven van de hand. Hij zoekt ander werk, maar het blijkt niet mogelijk uit het armzalige bestaan weg te komen. De oude vissersboot De Hoop is niet meer zeewaardig. Reder Bos laat hem toch weer uitvaren, zonder hem grondig te laten repareren. Hiermee wil hij een ongeluk veroorzaken, omdat hij het geld van de verzekering kan opstrijken. Uiteindelijk gaat Barend met zijn broer Geert, die een poosje in de gevangenis heeft gezeten en die vanwege zijn socialistische opvattingen door Bos niet geliefd is, aan boord van De Hoop. Tijdens een hevige storm vergaat De Hoop.

Op hoop van zegen geeft inzicht in de maatschappij van destijds. Het belangrijkste thema is in dit verband het standenverschil: de arbeider (zeeman) is een instrument in de handen van de rijke baas, die niet op een leven meer of minder kijkt. Barend zet zich af tegen het vissersbestaan, maar leert dat afkomst bepaalt.

Het scenario werd op maat gesneden voor Danny de Munk.[3] De vijftienjarige Barend werd een brutaal ventje. Door reder Bos niet zo zeer als misdadige kapitalist op te voeren, omdat dat vandaag de dag niet meer zou worden herkend, maar hem wat te nuanceren en een allesbestierende vrouw te geven, raakte men op behoorlijke afstand van Heijermans. De grootste wijziging, waarvan de kritieken niet van de lucht waren, was het toevoegen van een opbloeiende verhouding tussen de dochter van reder Bos en Barend.