Novum Testamentum Graece

In 1898 verscheen de eerste editie van het Novum Testamentum Graece geredigeerd door Eberhard Nestle (1851–1913). Nestle zorgde ervoor dat het tekstkritische werk van de 19e eeuw algemeen toegankelijk werd door de teksten van grote geleerden met elkaar te vergelijken: Als twee van de drie overeenkwamen, werd de tekst van deze twee opgenomen in de tekst en de derde in een voetnoot. Hiervoor maakt hij gebruik van de teksten van Konstantin von Tischendorf, van Westcott en Hort en van Weymouth; na 1901 die van Bernhard Weiss.

In 1927 nam de zoon en opvolger van Nestle, Erwin Nestle (1883–1972) het kritisch apparaat dat zijn vader begonnen was in de 13e editie op. Vanaf de 21e editie van 1952 werkte Kurt Aland mee aan de uitgave en nam het kritisch apparaat voor zijn rekening. De Bijbelgenootschappen namen de tekst als standaardtekst over. Bij de 26e editie (1979) is het kritisch apparaat geheel herzien. Er werd nu niet te rade gegaan bij 19e-eeuwse geleerden, maar elke variant is zorgvuldig beoordeeld, volgens de criteria van de Tekstkritiek van de Bijbel. In het boek Der Text des Neuen Testaments[1] maakt Kurt Aland samen met zijn vrouw Barbara Aland hun werkwijze inzichtelijk. In zijn A Textual Commentary on the Greek New Testament lichtte Bruce Metzger, die deel uitmaakte van het comité dat onder leiding van Kurt Aland verantwoordelijk was voor de herziening, de belangrijkste inhoudelijke keuzes toe. De 27e editie verscheen in 1993, maar bevatte geen belangrijke wijzigingen ten opzichte van de 26e editie. De 27e editie is de laatste waaraan Kurt Aland zelf heeft meegewerkt; in 1994 overleed hij.

De 28e editie verscheen in 2012. Voor het grootste deel van het Nieuwe Testament volgt deze de tekst die ook in de 26e en 27e editie is afgedrukt, maar in de katholieke brieven is de tekst van de Editio Critica Maior (2e editie) opgenomen. Dit heeft volgens de inleiding bij NA28 (p.6*) op 34 plaatsen geresulteerd in een aanpassing in de tekst. Daarnaast is het tekstkritisch apparaat enigszins aangepast in opzet om de inzichtelijkheid ervan te vergroten. Ook zijn de lezingen in recent gepubliceerde papyrusfragmenten aan het tekstkritisch apparaat toegevoegd.

De Bijbeltekst van Novum Testamentum Graece is eclectisch; men bekijkt elke variant apart. Daartoe zijn alle Bijbelse handschriften die in 1993 bekend waren ingedeeld in ”categorieën”. Verder volgt men de regels van de tekstkritiek van de Bijbel. Andere varianten worden in het kritisch apparaat gegeven, waarbij tientallen handschriften steeds geraadpleegd worden. De criteria wanneer de instemming van een handschrift verondersteld mag worden, ook al wordt het niet genoemd, worden in een uitvoerige inleiding (Duits en Engels) uit de doeken gedaan. Behalve de werkwijze met Griekse handschriften, wordt hier ook beschreven hoe men met oude vertalingen in het (Latijn; Syrisch, Koptisch, en hoe men met Armeense, Georgische, Gotische, Ethiopische en Slavische tekstvarianten is omgegaan. Daarnaast worden de Kerkvaders genoemd met de tijd waarin ze leefden; hun citaten geven soms duidelijkheid over waar en wanneer een variant is ontstaan. Aan de buitenrand van de Bijbeltekst staan parallelle gedeelten uit andere Bijbelboeken, citaten uit het Oude Testament. In de binnenrand staan bij de Evangeliën symbolen die horen bij een synoptisch schema uit de 5e eeuw, waarvan de Griekse tekst van de gebruiksaanwijzing aanwezig is. Achter in het boek staat een zeer uitgebreid overzicht van Griekse en Latijnse handschriften, en welke Bijbeltekst die bevatten. Daarna een tabel met varianten die niet belangrijk genoeg gevonden werden voor het kritisch apparaat en een overzicht met citaten uit het Oude Testament. Afsluitend een overzicht met gebruikte symbolen en afkortingen, en ten slotte landkaartjes van Palestina en van de reizen van Paulus. De 27e editie bevatte ook nog een tabel met verschillen tussen deze 27e editie en de 25e, Tischendorf, Westcott Hort, von Soden, enz., maar in de 28e editie is deze niet meer opgenomen.

In Der Text des Neuen Testaments vergelijken Kurt Aland en Barbara Aland het totale aantal van variantvrije verzen, en het aantal varianten per bladzijde (exclusief orthografische fouten) tussen de zeven grote edities van het Griekse Nieuwe Testament (Tischendorf, Westcott-Hort, von Soden, Vogels, Merk, Bover en Nestle-Aland), waarbij ze concluderen dat 62,9% oftewel 4999/7947 van de verzen overeenkomen.[2] Zij besluiten: "Derhalve zijn bijna twee derde van de nieuwtestamentische verzen, [althans] de zeven edities van het Griekse Nieuwe Testament die wij hebben gerecenseerd, in volkomen overeenstemming, zonder verschillen behalve orthografische details (bijv. de spelling van namen enz.). Verzen waarin enige van de zeven edities slechts één woord verschillen zijn niet geteld. Dit resultaat is vrij opmerkelijk, omdat het aantoont dat er een veel grotere overeenstemming is tussen de Griekse teksten van het Nieuwe Testament tijdens de afgelopen eeuw dan tekstgeleerden zouden hebben vermoed […]. In de evangeliën en Openbaring is de overeenstemming kleiner, terwijl die bij Handelingen en de brieven veel groter is."[2]

• Editio Critica Maior
• Tekstkritiek van de Bijbel

• NA27 online
• Novum Testamentum Graecum – Editio Critica Maior