Nationale kampioenschappen wielrennen
De Nationale kampioenschappen in het wielrennen op de weg worden jaarlijks verreden. Er zijn kampioenschappen in de wegwedstrijd en in het tijdrijden en er worden titels verdeeld in de categorieën elite (zonder of met contract - deze laatsten zijn professionals), espoirs (beloften), vrouwen en diverse jeugdcategorieën.
De wedstrijden worden per land georganiseerd en de verdeling van de kampioenschappen over het seizoen verschilt per land, maar traditioneel wordt in vele landen, in elk geval de meeste Europese, de wegwedstrijd voor elite-renners verreden op de zondag voor de start van de Ronde van Frankrijk. De nationale kampioen moet tijdens het jaar volgend op het kampioenschap een speciale kampioenstrui dragen, meestal een trui in de kleuren van de nationale vlag. Er gelden dezelfde regels als bij de regenboogtrui voor wereldkampioenen: de nationale tijdritkampioen mag zijn of haar trui alleen dragen tijdens tijdritten. Nationale kampioenen mogen de rest van hun carrière speciale bandjes, ook in de kleuren van de nationale vlag, onderaan de mouwen van het koersshirt dragen.
In het verleden was er een aparte categorie professionals en was het aantal deelnemers in een bepaald land afhankelijk van het aantal profs. Landen met weinig profs organiseerden dan ook geen apart kampioenschap; bijvoorbeeld (West-)Duitsland, Luxemburg en Zwitserland organiseerden meestal een gezamenlijke wedstrijd. Tegenwoordig is er geen aparte profcategorie meer, maar het komt wel voor dat renners uit 'kleinere' wielerlanden vanwege het gebrek aan tegenstand vaak kampioen worden en zo de helft van hun carrière in de nationale kampioenstrui rijden.
De meeste kampioenschappen vinden op een kleine omloop plaats, waarop meerdere ronden worden verreden. Het kampioenschap van de Verenigde Staten vindt traditioneel plaats in een open wedstrijd, waarin ook buitenlanders mee mogen doen. De eerst finishende Amerikaan wordt nationaal kampioen.
Overzicht van landen met eigen artikel
Overzicht van landen zonder eigen artikel (recente kampioenen)
Algerije
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
|
Andorra
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Andorrese kampioenentrui |
Angola
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Angolese kampioenentrui |
Azerbeidzjan
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Azerbeidzjaanse kampioenentrui |
Bahama's
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Bahamaanse kampioenentrui |
Belize
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() De Belizaanse kampioenentrui |
Bolivia
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Boliviaanse kampioenentrui |
Brazilië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
De Braziliaanse kampioenentrui |
Bulgarije
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Bulgaarse kampioenentrui |
Costa Rica
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() De Costa Ricaanse kampioenentrui |
Curaçao
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() De Curaçaose kampioenentrui |
Eritrea
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Eritrese kampioenentrui |
Ethiopië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() De Ethiopische kampioenentrui |
Griekenland
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() De Griekse kampioenentrui |
Guatemala
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Guatemalteekse kampioenentrui |
Hongarije
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
De Hongaarse kampioenentrui |
Ierland
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
De Ierse kampioenentrui |
Iran
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Iraanse kampioenentrui |
Kirgizië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Kirgizische kampioenentrui |
Kosovo
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Kosovaarse kampioenentrui |
Kroatië
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
De Kroatische kampioenentrui |
Libanon
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Libanese kampioenentrui |
Maleisië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Maleisische kampioenentrui |
Mauritius
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Mauritiaanse kampioenentrui |
Moldavië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
De Moldavische kampioenentrui |
Oekraïne
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
De Oekraïense kampioenentrui |
Oezbekistan
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
De Oezbeekse kampioenentrui |
Portugal
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
De Portugese kampioenentrui |
Roemenië
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() De Roemeense kampioenentrui |
Rwanda
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() De Rwandese kampioenentrui |
Servië
Wegwedstrijd mannen
|
Tijdrit mannen
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
![]() De Servische kampioenentrui |
Tsjechië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
Wegwedstrijd vrouwen
|
Tijdrit vrouwen
|
De Tsjechische kampioenentrui |
Tunesië
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Tunesische kampioenentrui |
Uruguay
Wegwedstrijd
|
Tijdrit
|
![]() De Uruguayaanse kampioenentrui |