Nachtburgemeester

Het nachtburgemeesterschap in Amsterdam is ontstaan in 2002 onder aanvoering van het toenmalige raadslid van GroenLinks, Marco de Goede. De primaire taak van de nachtburgemeester is om gevraagd en ongevraagd beleidsadvies aan de gemeente te geven, om zodoende het nachtleven in de stad te bevorderen. De eerste nachtburgemeesters werden aangesteld voor een periode van drie jaar. In 2006 is het overgegaan naar een ambtstermijn van twee jaar. Sindsdien zijn er elke twee jaar verkiezingen geweest.

Begin 2010 werd DJ Isis de Amsterdamse nachtburgemeester, maar na afloop van de verkiezing was er boosheid omdat travestie-artiest Jennifer Hopelezz (alter-ego van homoclubeigenaar Richard Keldoulis) de voorkeur van het aanwezige publiek had, waar de jury aan voorbijging door voor DJ Isis te kiezen.[2] Tijdens haar ambtstermijn wilde DJ Isis meer ruimte creëren voor spontaniteit en flexibiliteit en pleitte ze voor de invoering van 24-uursvergunningen.

Tijdens de volgende verkiezing, die op 1 maart 2012 in de Melkweg plaatsvond, werd Mirik Milan, eigenaar van een entertainmentbedrijf, tot nieuwe nachtburgemeester gekozen. Alszodanig begeleidde hij de invoering van de 24-uursvergunningen in 2013, waarmee 10 zaken, waarvan 3 clubs, 24 uur per dag open mogen blijven.[3] Milan werd in 2014 herkozen en organiseerde onder meer in april 2016 de eerste internationale Night Mayor Summit.[4]

Op 24 februari 2018 werd Shamiro van der Geld door publiek en een vakjury gekozen tot de nieuwe nachtburgemeester van Amsterdam. Van der Geld is bekend als televisiepresentator, acteur, theatermaker en organisator van feesten als Vunzige Deuntjes. Zijn 3-jarige ambtstermijn als nachtburgemeester loopt t/m 2020.[5]

De nachtburgemeester van Assen is Scott Witkamp. Hij werd gekozen op zondag 16 december 2018 en wil vooral meer eenheid creëren tussen ondernemers en klanten.

De nachtburgemeester van Asten is Nicky Waals.[6][7][8] Hij werd op 26 januari 2013 verkozen tot nachtburgemeester[9] tijdens een avond waarin de kloof tussen jongeren en politiek centraal stond. Waals zet zich twee jaar in voor meer levendigheid in Asten voor jongeren.

Ralph Behouden werd op 2 april 2016 nachtburgemeester van Breda. Hij volgde Martijn Gulden op na zijn ambtsperiode van twee jaar en was daarmee de tweede nachtburgemeester van de stad.

In Den Haag introduceerden Ronald de Bakker en Ed Toepoel in 1996 een verkiezing rondom het nachtburgemeesterschap. Tijdens een evenement met de toen nog onbekende Anouk als hoofdact, werd Yolande Weerdenburg gekozen als eerste 'Nachburgemeester van Den Haag'.[10] Hoewel zij veel later instapte in de race wist zij met haar dochters als promotieteam en met gebruikmaking van het toen nog relatief onbekende medium internet de verkiezing te winnen. Later werd René Bom 'nachburgemeester', hij werd niet gekozen maar had zichzelf benoemd. In januari 2018 kondigde hij aan om gezondheidsredenen er binnenkort mee te stoppen.[11] Op 18 maart 2018 is in poppodium Paard Sjoerd van Schuylenburch gekozen als opvolger van Bom.

Eind 2011 is in Doetinchem Willem Blaauw als de eerste nachtburgemeester verkozen.[12] Blaauw legde deze functie neer per 1 januari 2014.[13] Hij werd in februari 2014 opgevolgd door Raoul de Leeuw.[14][15]

In Groningen werd eind 2011 Chris Garrit door een vakjury en publiek gekozen tot nachtburgemeester voor een termijn van twee jaar. Hij volgde de zelfbenoemde Henkie Terrasstoel op, die het ambt negen jaar had bekleed. De nieuwe nachtburgemeester wil in Groningen de cultuur bevorderen en opende een eigen website.[16] Op 29 april reikt de nachtburgemeester nachtlintjes uit. Ook zijn er een aantal vooraanstaanden in de Groninger nachtcultuur "nachtheilig" verklaard. Dit waren in 2012 dichter Driek van Wissen en kunstenaar Herman Brood. Daarnaast organiseert de nachtburgemeester nachtdebatten over actuele onderwerpen uit de Groninger cultuur. Verder zit hij in de organisatie van meerdere festivals zoals het Gideon Festival en Groningsch Peil, en bedacht en produceerde hij de show "Ode aan de Oostwand" ter afscheid van de Oostwand van de Grote Markt in Groningen. De nachtburgemeester van Groningen promoot het nachtburgemeesterschap in zogenaamde "nachterstandsgebieden". Op 7 februari 2014 werd Chris Garrit met een ruime meerderheid van stemmen als eerste nachtburgemeester herkozen.

In de nacht van 18 op 19 mei 2016 werd, na een erg verwarrende bekendmaking, Oelinda de Vries tot de nachtburgemeester van Groningen verkozen.[17]

Op 28 september 2018 werd Merlijn Poolman tot de nieuwe nachtburgemeester van Groningen verkozen.[18]

In Haarlem is uitgever van de lokale UITkrant Marcel Schmidt sinds jaar en dag de (zelfbenoemde) nachtburgemeester.[19] Er zijn verkiezingen georganiseerd in 2010, waarbij een presentator van de lokale radio -Tjarda Winkler- tot concurrerend nachtburgemeester werd benoemd.[20] Over draagvlak, voor welke van de twee dan ook, spreken de bronnen elkaar tegen. Op 1 november 2013 werd de "Haarlemse Stedenmaagd" Dolly Bellefleur tot nachtburgemeester van Haarlem gekozen.

Op 21 december 2014 vond in Hengelo (Ov.) de eerste verkiezing plaats voor een nachtburgemeester. De winnaar is Berto Mulder.[21] Mulder komt letterlijk uit het nachtleven omdat hij eigenaar is van Café-Biljart De Kleine Burgemeester aan de Wetstraat in Hengelo. Hij is de eerste nachtburgemeester van Hengelo en zelfs van Overijssel, hij is de 14e nachtburgemeester van Nederland. Op 11-01-2019 werd de tweede Nachtburgemeester van Hengelo Tijs Jagers (ondernemer) die onder meer aandacht vroeg voor fietsverlichting in de horeca, ongewenst seksueel gedrag in het nachtleven, de gevaren van lachgas, diverse evenementen organiseerde zoals Tropical Night, aandacht vroeg voor klimaat met Earth Hour en Nacht van de nacht (december 2016 - januari 2019) opgevolgd door Marijke Agterbosch, de derde Nachtburgemeester van Hengelo onder de naam Freule van de Nacht.

Op 18 maart 2018 vond in Hoorn de eerste officieuze verkiezing plaats voor een nachtburgemeester. Tommy Huijser won deze verkiezing.[22]

Tussen 2014 en 2016 had 's-Hertogenbosch een duo-nachtburgemeesterschap: Marieke van de Groenendaal en Helen van de Paverd.[23][24] Vanaf mei 2016 hebben zij het stokje overgedragen aan Lidwien van Noorden en Jordy van de Hurk.[25]

Sinds eind twintigste eeuw kent Leiden een nachtburgemeester.[26] René Vallentgoed, Marjo Heemskerk en Hans Wolting mochten zich enige tijd nachtburgemeester van de sleutelstad noemen. Een verkiezingsavond waarop de laatste werd herkozen, eindigde in een massale vechtpartij nadat fraude door de kandidaat was geconstateerd.[27] Anno 2013 is Peter Labruyère reeds enige jaren nachtburgemeester.

Op 1 oktober 2010 werd Doro Krol gekozen tot eerste nachtburgemeester van Nijmegen. Haar belangrijkste speerpunt was verbondenheid creëren. Ze wilde dit onder andere bereiken door elke maand een andere wijk in het nachtlicht te zetten, nachtlintjes uit te delen aan die mensen die in de nacht iets betekenen, nachtbloemen brengen en een nachtideeënbus opzetten voor burgers en dansfeesten voor alle leeftijdsgroepen organiseren. Op 5 april 2014 werd Angela Verkuijlen op de Nijmeegse Boot verkozen tot opvolgster van Krol. Die werkt Verkuijlen in en draagt op 1 oktober 2014 haar ambtsketting over.[28]

Op 29 maart 2019 is in Oldenzaal Toon Brummelhuis als eerste nachtburgemeester geïnstalleerd (dictatoriaal gekozen). Tijdens de inhuldigingsspeech kwam cultuur ter sprake. Op zoek gaan naar nieuwe mogelijkheden en kansen die een bijdrage kunnen leveren om de stad echt te laten bruisen. Mensen van alle leeftijden moeten erbij betrokken worden inclusief de jongeren onder de achttien jaar waarvoor het uitgaan steeds complexer wordt. En het extra aandacht geven aan de mensen die het al wat moeilijker hebben om zich in de maatschappij te handhaven is ook een aandachtspunt.

In Rotterdam noemde men in de jaren zeventig de schrijver en dichter Jules Deelder nachtburgemeester. Deelder kreeg de titel omdat hij met initiatieven kwam om het avond- en nachtleven in de Maasstad aantrekkelijker te maken. Hij was de eerste in Nederland die nachtburgemeester genoemd werd.

Sneek heeft sinds 2009 ook een nachtburgemeester. Douwe Ka neemt deze rol op zich[29][30] en brengt in deze functie tijdens de Sneekweek verschillende Sneekweekhits uit. Hiermee treedt hij ook op in het Sneker nachtleven.

Louis Israël (1945 – Tilburg, 1 juni 2011) wordt beschouwd als de eerste, officieuze, nachtburgemeester van Tilburg. Hij was er al sinds de jaren zestig bekend als "Rockin' Louis" door zijn veelvuldige verschijning in het uitgaansleven. Tot midden jaren negentig stond hij op het podium nummers van onder anderen Elvis Presley ten gehore te brengen.[31][32]

In 2002 werd in "Univers", onafhankelijk magazine van Tilburg University, voormalig wethouder voor cultuur en onderwijs Wilbert van Herwijnen de "Tilburgse nachtburgemeester" genoemd. Hij droeg zijn functie in augustus 2006 officieel over aan René van Densen en Troy Titane, en in februari 2008 namen Cees van Raak en Bram Govers het stokje over.[33] Zeus Hoenderop werd in september 2009 nachtburgemeester van Tilburg.[34]

Godelieve Engbersen was de eerste vrouwelijke nachtburgemeester van Tilburg. Op 21 december 2011 werd ze geïnaugureerd door Zeus Hoenderop. Engbersen had een eigen website[35] en organiseerde veel activiteiten. Haar ambtstermijn liep tot 21 december 2013. Op die datum werd haar opvolger Gert Brunink geïnaugureerd. Hij pleit ervoor dat zijn opvolg(st)er op een democratischer wijze zal worden verkozen. Zijn ambtstermijn is geëindigd op 21 december 2015.[36] Hierna werd Harrie Verkerk verkozen om de rol van nachtburgemeester op zich te nemen, om er vervolgens niks mee te doen. Hij is principieel tegen de functie van een gekozen nachtburgemeester, hij acht de functie inhoudsloos, vooral omdat hij vindt dat een nachtburgemeester collectief moet worden aangewezen door het volk en niet middels een verkiezing waar je jezelf voor opgeeft.[37]. In juli 2018 is zanger en poppenspeler Frans van der Meer verkozen tot nachtburgemeester van Tilburg.[38]

Op 10 april 2012 werd Marco Bosman geïnstalleerd als eerste nachtburgemeester van Vlaardingen.[39] gekozen als eerste nachtburgemeester van de gemeente Vlaardingen. Hij werd geïnstalleerd door de eerste gekozen burgemeester van Nederland, Tjerk Bruinsma. Op 6 juni 2015 werd Leo IJdo geïnstalleerd als nieuwe nachtburgemeester van Vlaardingen.

Op 28 mei 2011 is Marcel Fokker, zanger en bandleider van Tiny Little Bigband, geïnstalleerd als nachtburgemeester van de gemeente Woerden.[40][41] Fokker is initiatiefnemer van Jazzin' Woerden en nauw betrokken bij alle nachtelijke activiteiten binnen het oude centrum van deze stad. In 2019 wordt het Nachtburgemeesterscongres door Woerden georganiseerd.

De eerste officiële Nachtburgemeester van Zwolle is beeldend kunstenaar Jeroen van Doornik.[42][43][44] Hij is aangesteld door de Partij voor Cultuur en werd in de nacht van 7 op 8 februari 2015 geïnaugureerd.[45]