Monstergolf

Een monstergolf is een relatief grote, spontaan optredende golf in zee die zelfs voor grote schepen een bedreiging vormt. De officiële definitie van een monstergolf in de oceanografie is een golf waarvan de hoogte meer dan twee keer de significante golfhoogte bedraagt, die op haar beurt is gedefinieerd als het gemiddelde van het hoogste derde deel van de gemeten golven.

Een monstergolf van het Kaventsmann-type in de Golf van Biskaje, bij 200 meter waterdiepte.

Een monstergolf is iets anders dan een tsunami: laatstgenoemde ontstaat door massaverplaatsing (bijvoorbeeld na een aardbeving) en passeert in diepe zee min of meer ongemerkt. Tsunami's vormen daarom geen bedreiging voor de scheepvaart; de enige schepen die in de tsunami van 2004 zijn getroffen, lagen in de haven.

Monstergolven zijn lang afgedaan als broodje-aapverhaal, maar zijn inmiddels geaccepteerd als een natuurlijk en regelmatig voorkomend verschijnsel op zee waar men echter slechts zelden mee in aanraking komt.

Op 1 januari 1995 is voor het eerst een officiële meting van een monstergolf vastgelegd bij het Draupnerplatform in de Noordzee; het ging om een 26 meter hoge golf.[1] Het feit dat er tegelijkertijd met de meting schade werd aangebracht aan het platform bevestigde dat het geen meetfout betrof.

Normaal voorkomende stormgolven in het midden van de oceaan bereiken regelmatig hoogtes van 7 meter, hetgeen in extreme omstandigheden kan oplopen tot 15 meter. Monstergolven kunnen echter hoogtes tot 30 meter bereiken en treden zonder enige waarschuwing op, tegen de bestaande stroming en golfrichting in, en vaak bij heldere hemel.

Onderzoekers aan de University of Oxford slaagden erin freak waves op te wekken in een laboratoriumtank door twee groepen golven te laten kruisen onder een hoek van ongeveer 120 graden.[2] De vorm van de resulterende monstergolf vertoonde een opvallende gelijkenis met de beroemde houtsnede van Hokusai.