Max van Dam

Max van Dam (Winterswijk, 19 maart 1910 - Sobibór, ca. 20 september 1943) was een Nederlands Joodse kunstenaar.

Max van Dam
Max van Dam zelfportret 1939
Persoonsgegevens
Geboren19 maart 1910
Overleden20 september 1943
GeboortelandNederland
Beroep(en)Kunstschilder
Tekenaar
RKD-profiel
Portaal    Kunst & Cultuur

Van Dam groeide op in een socialistisch milieu: zijn vader was middenstander, directeur van de coöperatie De Dageraad, en had een zetel voor de SDAP in de gemeenteraad.[1] Hij volgde in Amsterdam de opleiding Acte van Bekwaamheid voor LO in 1931 en woonde in de Zomerdijkstraat 18-1. Hij studeerde van 1933 tot 1937 op de Academie voor Schoone Kunsten in Antwerpen van Isidoor Opsomer. Hij had met name interesse in figuurschilderen en legde zich ook later met name toe op het schilderen van portretten. Hij werd lid van de kunstenaarsvereniging , Pulchri Studio, Arti et Amicitiae en De Onafhankelijken. In 1933, 1934, 1935, 1936 en 1937 werd hem de Koninklijke Subsidie voor de Schilderkunst toegekend en in 1938 won hij de zilveren medaille van de Prix de Rome, toen zowel de gouden als de bronzen medaille niet uitgereikt werd.

In het najaar van 1942 probeerde Van Dam via Frankrijk naar Zwitserland te vluchten, maar werd kort voor de grens na verraad aangehouden en op transport gesteld naar het Kamp Drancy, waar hij doorging met schilderen en ook nog een aantal gravures gemaakt heeft. Op 25 maart 1943 werd hij gedeporteerd naar het vernietigingskamp Sobibór. Daar heeft hij landschappen voor de SS-kantine en portretten van SS'ers Gustav Wagner en Karl Frenzel moeten maken. Na de voltooiing van dit laatste portret werd hij aldaar om het leven gebracht.

Exposities
  • 27 april- 17 mei 1935 Tentoonstelling Kunsthandel Santee Landweer, Keizersgracht 463, Amsterdam.[2]
  • 2 maart 1937 tentoonstelling van zijn werk in Sociëteit De Eendracht te Winterswijk.[3]
  • eind studiejaar/begin zomer 1937 'Hoger Instituut voor Schone Kunsten' Antwerpen.[4]
  • 26 maart-15 april 1938, Aquarellen Max van Dam. Kunsthandel Santee Landweer, Keizersgracht 463, Amsterdam.[5]
  • 1941 De onafhankelijken voorjaarstentoonstelling (5 april-5 mei 1941) Stedelijk Museum Amsterdam. 18 p.[6]
  • 1945 Kunst in het harnas. Gedachtenis-tentoonstelling ter ere van gevallen en vervolgde kunstenaars Stedelijk Museum Amsterdam, [1 juli - 12 augustus 1945][7]
  • 1945, Kunst in vrijheid, 1945, Tentoonstelling van werken van Nederlandse Beeldende Kunstenaars die de Kultuurkamer hebben afgewezen. Rijksmuseum Amsterdam. [22 september-22 oktober 1945].[8]
  • 1966, ‘Max van Dam, 1910 – 1943’ (30 april 1966 - 31 mei 1966), Goois Museum, Hilversum.[9]
  • 1986-1987, [ca. 5 december 1986 tot 5 januari 1987] Museum Freriks Winterswijk.[10].[11]
  • 1995, Rebel, mijn hart, kunstenaars 1940-1945, (7 mei tot 18 juli 1995) Nieuwe Kerk te Amsterdam.[12]
  • 1 juni - 16 september 2018 Max van Dam 'Maler, komm 'raus' , Winterwijk, Museumfabriek, De Wereld van Wenters
  • 3 juni 2018 "De Vele Gezichten" Van Max van Dam, Synagoge te Winterswijk.[13]
  • 1 juni - 16 september 2018 Nationaal Onderduikmuseum Aalten.[14]
  • 1 juni - 2 september 2018 Synagoge (Aalten).
  • 14 oktober 2018 t/m 19 maart 2019 in Wlodawa – bij Sobibor – in Polen.[15].[16]
  • 10 mei t/m 30 juni 2019. Max is weer thuis. De Wereld van Wenters, Winterswijk.[17]

Literatuur
  • Max van Dam joods kunstenaar (1910-1943}. Red. Wim Scholtz. Winterswijk, Vereniging 'Het Museum', 1986. 112 p.
  • Max van Dam : 'Maler, komm 'raus' 1910-1943. Winterswijk, Vereniging 'Het Museum', 2018. 34 p.
  • Max van Dam in We hebben ze allemaal gekend... Het gedenkboek van de 326 Joodse burgers van Winterswijk die werden vermoord in de nazi-concentratiekampen. Red. Henk Vis m.m.v. Mirjam Schwarz. Havisboek, Winterswijk 2017. 520 p. ISBN 9789081944014
  • E.A. Cohen, De negentien treinen naar Sobibor. Elsevier, Amsterdam, 1979. p. 148

Trivia

Op 19 maart 2019 ging de film In 't spoor van Max in première in de bioscoop en servicetheater Skopein te Winterswijk. De regie had Ferry den Boer, producent was Lex Schellevis en hoofdrolspelers waren Maria Frolova en Beer Swildens.[18].[19]

Referenties
  1. Achtergronden van Arno van Dam van Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de arbeidsbeweging 1995
  2. Uitnoodiging Tentoonstelling Max van Dam 1935
  3. Max van Dam met expositie 1937 in Winterswijk genoemd in artikel van Hans Tenbergen 31 maart 2018
  4. Herinneringen van Edna Heruthy-Waisvisz aan Max van Dam via het opnieuw gepubliceerde interview in het Achterhoeks nieuws
  5. Aquarellen Max van Dam 1938
  6. Informatie over tentoonstelling 1941 via de website van het Joods Cultureel Kwartier
  7. Jan Gregoire, Catalogus, Kunst in het harnas. Gedachtenis-tentoonstelling ter ere van gevallen en vervolgde kunstenaars. Stedelijk Museum Amsterdam, 1945. 8 p.
  8. Informatie over expositie van 'Kunst in vrijheid, 1945' via website Artindex
  9. Expositie Goois Museum 1966 via website RKD
  10. Expositie in Museum Freriks 1986 via website Artindex
  11. Recensie van expositie en boek 1986 door De Telegraaf op 5 december 1986
  12. Catalogus Nieuwe kerk 1966 door Max Nord en Jan van Adrichem e.a.via website Joods Cultureel Kwartier
  13. De Vele Gezichten" Van Max van Dam Synagoge te Winterswijk
  14. Activiteiten en locaties van de tentoonstellingen met het thema Maler komm raus!
  15. Tentoonstelling Max van Dam krijgt vervolg
  16. Kunstwerken Max van Dam te zien in Sobibor. Omroepgelderland
  17. Max is weer thuis. Wereld van Wenters, Winterswijk
  18. Ode aan kunstschilder Max van Dam. Gelderlander 20 maart 2019
  19. 'Volg je dromen' is de boodschap in de film In 't spoor van Max. Achterhoeks Nieuws Winterswijk 20 maart 2019
Zie de categorie Max van Dam van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.