Lockheed S-3 Viking

Oorspronkelijk werden de squadrons S-3 Viking aangeduid als Anti-Submarine Squadrons; t.g.v. de ontspanning in de oost-westverhoudingen zijn ze hernoemd tot Sea Control Squadrons.

Hier volgt de indeling van alle operationele S-3 Vikingsquadrons.

De serie S-3 Viking werd in 1972 ontwikkeld door de firma’s Lockheed en Linq Temco Vought en de wapensystemen werden gebouwd rond de op dat moment als topsysteem geldende digitale computer Univac. De Viking werd hiermee de geavanceerde ruggengraat van de USN op het gebied van onderzeebootbestrijding.

De eerste vlucht met het prototype YS-3A was in januari 1972 met de Lockheedtestvliegers John Christiansen en Lyle Schafer. Het toestel was van het begin af aan een succesnummer en in april 1972 werden de eerste S-3A’s geleverd. Het testen voor de vliegdekoperaties startte in november 1973.

In februari 1974 werd het toestel als de S-3A Viking in dienst gesteld op Naval Air Station (NAS) North Island, San Diego, Californië. Het toestel werd daar ingedeeld in het toenmalige trainingsquadron VS-41.

In januari 1977 werd het toestel voor het eerst operationeel bij VS-21.

De uitrusting van de S-3 Anti Submarine Warfare (ASW) bestond uit

• Texas Instruments AN/APS-116 sea-searchradar in de neus met 3 werkmodes.
  • Mode 1 high-res-periscoopdetectie, de AN/APS-116 kan zelfs tijdens een storm een periscoop in de golven waarnemen.
  • Mode 2 low-res maritieme zoekacties.
  • Mode 3 zoekacties op lange afstand en navigatie tot 278 kilometer; dit werd gebruikt voor het in kaart brengen van kustlijnen en voor het opsporen van slecht weer.
• Texas Instruments OR-89 Forward Looking Infrared (FLIR) uitschuifbare radar met 3x-zoomcapaciteiten.
• IBM AN/ALR-47 Electronic Support Measure (ESM) zendlocatiesysteem met ontvangerpods aan de vleugeltips voor het opsporen en vastleggen van onbekende radarsignalen.
• Afwerpmogelijkheid voor 60 sonoboeien van allerlei types die via een AN/ARS-2-sonoboei-ontvanger (SRX) worden uitgeluisterd. Ook kunnen speciale boeien voor communicatie met onderzeeboten, rookmarkering en SAR-markeringen (search en rescue) worden gebruikt.
• Texas Instruments AN/ASQ-81 Magnetic Anomaly Detector (MAD) waarmee middels een intrekbare staartboom ondergedoken onderzeeboten werden gelokaliseerd.
• Het gehele ASW-pakket was gekoppeld aan de digitale processor van de Univac 1832 (AN/AYK-10); een verbetering van de Univac 1831 die aan boord van de Lockheed P-3 Orion werd gebruikt.

V.w.b. overige uitrusting beschikte het toestel voor de korte afstand over een aantal UHF-radio’s en een lange-afstands-HF-radio met encryptie en radiodatalinkmogelijkheden. Het toestel was standaard uitgerust met een autopilotsysteem en Identification Friend or Foe-systeem (IFF). Lange-afstandsnavigatie verliep met het Litton AN/ASN-92 inertial navigation system (INS) aangevuld met een TACAN radiobaken-navigatiesysteem en een Doppler-navigatieradar. Het toestel beschikte over een radargeleide hoogtemeter en een automatisch vliegdeklandingssysteem.

Omdat de Viking geen interne bewapening had kreeg hij een wapenruim aan weerszijden van de romp. Dit kon een totaalgewicht van 2200 kilo aan bommen, mijnen, dieptebommen of zelfzoekende torpedo’s bevatten. Ook kon extern in pylons naast iedere motor 680 kilo aan ongeleide raketten, clustermunitie, elektronische apparatuur of 1135 liter brandstof worden meegenomen. Ook konden multiple ejector racks (MERs) worden gemonteerd waarmee drie mijnen of bommen op elke pylon werden vervoerd.

Naast de standaard S-3A volgde een upgrade tot

S-3B; deze bezat een verbeterd akoestisch detectiesysteem, nieuwere sonorboeien, een verbeterde radar en de AGM-84 Harpoon (anti-schipraket). De meeste A-modellen werden omgebouwd tot de B-standaard. En vanaf 1984 werd alleen nog het B-model gevoerd.

Ook was er een transportmodificatie voor lading en personeel beschikbaar voor carrier on-board delivery (COD), de Lockheed US-3A. Bij dit toestel waren diverse systemen verwijderd en vervangen door een navigatieradar en een LORAN-Omega-navigatiebakenontvanger. De Senso- en Taccoplaatsen werden verwijderd en vervangen door die van een loadmaster. De US-3A kon 6 personen en 2125 kilo lading meenemen.

Vanaf 1977 was er een toestel ten behoeve van elektronische oorlogvoering beschikbaar, de ES-3A Shadow. Vanaf 1979 kwam de tankerversie KS-3A beschikbaar. Alle wapensystemen en sensoren waren verwijderd en vervangen door een tank in elk bommenruim, een externe tank onder elke vleugel en 2 interne slangvoorzieningen. De KS-3A kon totaal 16588 liter brandstof meevoeren.

• ENCYCLOPEDIA OF WORLD MILITARY AIRCRAFT, edited by David Donald & Jon Lake, Barnes & Noble, 2000
• Lockheed S-3 Viking & ES-3A Shadow" by Brad E. Elward, WORLD AIR POWER JOURNAL, Volume 34 / Fall 1998, 48:97.

• Website met S-3 Viking foto’s
• Informatie over S-3 Viking

Zie de categorie Lockheed S-3 Viking van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.