Lindaan

Lindaan of hexachloorcyclohexaan is een verbinding die vooral als insecticide werd/wordt gebruikt. Sinds 1969 is de productie wereldwijd sterk gedaald vanwege de hoge giftigheid. Lindaan is zeer toxisch voor waterorganismen, wordt langzaam afgebroken en accumuleert in de voedselketen (vooral bij vis).

Lindaan
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van α-lindaan
Structuurformule van β-lindaan
Structuurformule van γ-lindaan
Algemeen
Molecuulformule
     (uitleg)		C6H6Cl6
IUPAC-naam1,2,3,4,5,6-hexachloorcyclohexaan
Andere namenhexachloorcyclohexaan
Molmassa290,83 g/mol
SMILES
Cl[C@H]1[C@H](Cl)[C@@H](Cl)[C@@H](Cl)[C@H](Cl)[C@H]1Cl
CAS-nummer58-89-9
EG-nummer200-401-2
PubChem727
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnenH301 - H312 - H332 - H362 - H373 - H410
EUH-zinnengeen
P-zinnenP263 - P273 - P280 - P301+P310 - P501
OmgangNiet inademen, contact vermijden
MAC-waarde0,5 mg/m3
LD50 (ratten)88[1] mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestandvast
Dichtheid1,85 g/cm³
Smeltpunt113 °C
Kookpunt323 °C
Dampdruk0,0012 Pa
Goed oplosbaar inorganische oplosmiddelen
Onoplosbaar inwater
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Lindaan is ontdekt door Teunis van der Linden, die aan de Universiteit van Amsterdam heeft gewerkt aan de chlorering van alkanen, in het bijzonder van cyclohexaan. Van de verbinding zijn 3 stereo-isomeren bekend: α-, β- en γ-lindaan.

Toepassingen en regelgeving

Lindaan wordt voornamelijk als houtbeschermingsmiddel gebruikt en in West-Afrika ook bij het verbouwen van cacao. Verder wordt het in de geneeskunde gebruikt als uitwendig geneesmiddel tegen huidparasieten, zoals de hoofdluis en schurft (scabiës). Dit is echter in een aantal Europese landen verboden.[2][3][4]

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.